Thuế nhập 0%, vì sao giá ô tô tăng?

Giá xe chưa có dấu hiệu giảm, thậm chí còn tăng giá bán khiến nhiều người cạn dần niềm tin được mua xe giảm giá

Từ năm 2017, nhiều khách hàng đã có tâm lý chờ ô tô giảm giá khi thuế nhập khẩu nội khối ASEAN về 0%. Tuy nhiên, đến nay, giá ô tô chưa thấy giảm mà một số mẫu xe lại đang có xu hướng tăng khiến không ít khách hàng cảm thấy hụt hẫng.

Thách thức sự kiên nhẫn

Đầu năm 2017, chị Nguyễn Thu Thủy (Thanh Trì, Hà Nội) mở công ty và muốn sắm một chiếc ô tô phục vụ nhu cầu công việc và sinh hoạt gia đình. Thế nhưng, chị Thủy đã tạm gác lại ý định mua xe với hy vọng sang năm 2018 khi thuế nhập khẩu về 0% sẽ mua được xe rẻ hơn. Chờ mãi không thấy giá xe có dấu hiệu rẻ hơn trong khi công việc thường xuyên phải đi xa, chị đã quyết định xuống tiền đặt cọc và dự định lấy chiếc Mazda 3 trong tháng 5 này. Không riêng chị Thủy, nhiều khách hàng chờ đợi mua ô tô giá rẻ trong năm 2018 dường như cũng đang cạn dần sự kiên nhẫn với những dự tính về việc giá xe sẽ giảm.

Thực tế cho thấy, từ đầu năm 2018 đến nay, giá xe tại Việt Nam chưa có dấu hiệu giảm, thậm chí còn tăng giá bán. Những mẫu xe tăng giá có thể kể đến như: Nissan Sunny tăng giá khoảng 11 triệu đồng, Nissan X-Trail tăng giá từ 2 - 26 triệu đồng, hay Mazda 2 tăng giá 30 triệu đồng… Bên cạnh đó, một số mẫu xe như Mazda CX-5 2018 hiện vẫn giữ giá từ 899 triệu đồng đến 1,019 tỷ đồng.

Theo báo cáo của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), trong 4 tháng đầu năm xe nhập khẩu đạt doanh số 12.722 xe, giảm 47% so với cùng kỳ năm trước. Tính đến hết tháng 4/2018, doanh số toàn thị trường ô tô vẫn đang sụt giảm 7% so với cùng kỳ năm trước.

Không chỉ một số mẫu ô tô lắp ráp trong nước, ngay cả một số ít ỏi mẫu xe nhập khẩu, được hưởng thuế nhập khẩu 0% cũng tăng giá bán khiến nhiều người cạn dần hy vọng mua được xe giảm giá. Cụ thể, đầu năm 2018, thông tin Honda Việt Nam (HVN) bất ngờ nhập khẩu hơn 2 nghìn ô tô miễn thuế bao gồm các mẫu xe CR-V, Civic, Accord đã khiến không ít người nhận định, đây sẽ là cột mốc mở màn cho cuộc đua về giá xe. Có lúc hy vọng đã được lóe lên khi hãng xe này công bố giá bán Honda CR-V nhập khẩu giảm giá hơn trăm triệu đồng. Nhưng chỉ vài ngày sau khi công bố giá bán, HVN bất ngờ tăng giá bán các mẫu xe nhập khẩu thêm 5 triệu đồng. Điều này khiến giá bán Honda Civic và Accord trong năm 2018 cao hơn so với năm 2017.

Một chuyên gia trong ngành ô tô nhận định, sở dĩ hiện nay có tình trạng giá xe không giảm như kỳ vọng vì xe nhập khẩu, đặc biệt là xe giá rẻ vẫn chưa được nhập khẩu nhiều. Điều này khiến các hãng xe trong nước chưa có “động lực” giảm giá để cạnh tranh khi hàng hóa đang khan hiếm. Không những thế, một số mẫu xe còn tăng giá do tỷ giá ngoại tệ thay đổi khiến giá thành một chiếc xe bị đội lên làm tăng giá bán. Cũng không loại trừ nguyên nhân các hãng xe đưa ra mức giá cao để thăm dò thị trường đối với một vài mẫu xe bán chạy. Nếu doanh số vẫn tốt, các hãng sẽ tiếp tục bán xe với giá đó mà không phải giảm giá.

Theo thông tin từ cơ quan đăng kiểm, từ đầu năm đến nay, lượng xe nhập khẩu đã được kiểm tra theo lô và thông quan chỉ đạt khoảng 5.000 chiếc với 30 kiểu loại khác nhau. Trong đó, lô xe của Honda Việt Nam chiếm gần một nửa, còn lại các thương hiệu khác như: Toyota, Ford, Mitsubishi… dù đã được xác nhận đủ điều kiện nhập khẩu ô tô về Việt Nam nhưng vẫn bặt tăm trên thị trường.

Theo một số nhận định, chỉ khi xe nhập khẩu miễn thuế thực sự tái xuất một cách đầy đủ trên thị trường thì mới có khả năng tác động đến giá ô tô tại thị trường Việt Nam.

Tháng 6, xe nhập miễn thuế ồ ạt tái xuất?

Lý giải nguyên nhân xe nhập khẩu từ ASEAN chưa thể trở lại trạng thái bình thường, giám đốc một công ty chuyên nhập khẩu ô tô cho biết, việc đưa một mẫu xe nhập khẩu về nước không phải đơn giản. Ví dụ như Indonesia hiện nay có hãng đã được cấp Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu (VTA) nhưng có hãng chưa xin được nên phải mất thời gian thủ tục hành chính nhất định. Khi đã được chấp nhận là hợp lệ hãng mới bắt đầu triển khai việc đặt hàng nên sẽ có tình trạng hãng nhập khẩu trước, hãng nhập khẩu sau. Thực tế, việc sản xuất ô tô phải có kế hoạch vì liên quan đến việc chuẩn bị phụ tùng vốn được nhập từ nhiều nguồn, nhiều nơi. Thông thường phải mất ít nhất 3 tháng mới sản xuất được xe để đáp ứng nhu cầu của một thị trường nào đó.

Ngoài ra, một số hãng trước đây đã hủy hợp đồng đặt hàng ô tô về Việt Nam nên khi làm lại hợp đồng mới sau khi có giấy VTA phải có sự chuẩn bị kỹ càng bởi các nhà máy sản xuất xe không chỉ riêng cho thị trường Việt Nam mà còn nhiều thị trường khác nên phải có sự sắp xếp và điều hành kỹ càng.

Tuy nhiên, theo nhận định của vị giám đốc này, dự kiến những lô xe ô tô nhập khẩu sẽ ồ ạt về nước trong tháng 6 và tháng 7/2018 vì lúc này các hãng đã hoàn thành việc chuẩn bị hàng hóa, thủ tục giấy tờ nhập khẩu cần thiết.

Xác nhận thông tin này, trao đổi với phóng viên, ông Phạm Anh Tuấn, Tổng trưởng Ban hoạch định chiến lược TMV cho biết, trước đây, TMV đã ngừng đặt hàng các nhà máy tại Indonesia và Thái Lan để sản xuất xe cho thị trường Việt Nam. Vì vậy, khi có giấy VTA, hãng vẫn chưa thể tiến hành nhập khẩu ô tô do không có xe. Tuy nhiên, sau khi được cấp giấy VTA tháng 3/2018, TMV đã ngay lập tức tiến hành đặt hàng và theo dự kiến mất khoảng 3 tháng lô xe đầu tiên sẽ về nước.

“Cuối tháng 6 tới, lô xe nhập khẩu đầu tiên của TMV dự kiến được nhập khẩu về Việt Nam và bán ra thị trường khoảng cuối tháng 7 hoặc sang tháng 8 do mất thời gian kiểm định và các thủ tục liên quan khác. Trước mắt, lô xe đầu tiên của TMV về nước sẽ bao gồm các mẫu xe đã từng có mặt trên thị trường như: Toyota Fortuner, Yaris, Hilux,…”, ông Tuấn cho biết.

Khi được hỏi về các mẫu xe giá rẻ như: Wigo hay Avanza có được Toyota đưa về Việt Nam như đã công bố, ông Tuấn cho hay, lô xe này sẽ được nhập khẩu chậm hơn một chút để đảm bảo có sự chuẩn bị kỹ càng trước khi ra mắt.

Qua một số kênh thông tin của PV Báo Giao thông được biết, dự kiến trong tháng 6/2018 sẽ có rất nhiều hãng xe có cơ sở sản xuất tại các nước ASEAN ồ ạt đưa xe về Việt Nam. Ngoài Toyota Việt Nam (TMV), Ford Việt Nam, Mitsubishi Việt Nam và Suzuki Việt Nam… cũng đã sẵn sàng đưa những mẫu xe miễn thuế trở lại.