Những người bán rong, chủ yếu là nữ, mặc bộ đồ hoa và đội mũ mềm, những thứ rẻ tiền nhằm chống cái nắng gay gắt. Đàn ông ngồi bao quanh trên xe máy, ngồi xổm trên các mảnh thiết bị hoặc đống gỗ ván. Mùi thịt tươi, khói xe và hương trầm thoảng bay trong gió, Nathan A Thompson của BBC Travel ghi nhận.
Lúc đó là 9 giờ sáng, anh bạn Jeremiah và tôi ở cổng chợ và quan sát. Tháng Tư trời nóng, bữa ăn sáng như có thêm mồ hôi. Vì nóng nên ít du khách tới Phnom Penh và chỉ có hai chúng tôi đợi Kimley, người hướng dẫn viên du lịch hãng Backstreet Academy.
Hãng bố trí du khách tiếp xúc với các hoạt động thủ công nghiệp Đông Nam Á, kể cả nghề làm dao ở Siem Reap và đánh bắt cá trên sông Mekong. Jeremiah và tôi sẽ thăm một gia đình buôn côn trùng và học cách biến chúng thành đồ ăn.
Dế được đổ vào chảo dầu nóng phát tiếng như mưa rào. Chảo sôi bong bóng mầu trắng. Sau 5 phút Sokna múc lên một ít và tung tung bằng muôi lưới. Chúng đã khá ròn nên nẩy và lướt trên lưới thép.
Bột mì không còn chút nào trên thân dế; nó tạo thành một vành bột cứng mầu vàng nhạt quanh chảo. Nửa số dầu rán đã hết, nó ngấm vào thân côn trùng. Sokna gật gù: được rồi đấy.
Jeremiah lặp lại cách làm, sau đó là tôi. Thực ra đó không hẳn là một bài học nấu nướng mà là cơ hội tẩm dế bằng gia vị và rán chúng trong dầu đặc rẻ tiền ở một ngõ hẻm của Phnom Penh. Nhưng chúng tôi không thất vọng. Ở Campuchia, ta không hy vọng có được ít dầu ô liu tinh khiết hay muối đá Himalaya.
Chắc chắn tôi không cảm thấy đói khi tôi nhìn mớ côn trùng mới rán trong bát. Jeremiah cười toe toét, nhặt một con ngậm vào mồm như điếu thuốc lá trước khi ăn. Anh gật đầu và nhún vai. Được khuyến khích vì cử chỉ vô cảm của anh, tôi bắt đầu ăn, cắn vụn vỏ cứng ròn và nhai phần mềm xốp bên trong.
Nó có vị hay hay, như bìa hộp từng đựng gà rán. Nhộng cũng ngon, nó như ngô ngọt. Và thế là chúng tôi, vã mồ hôi, ngồi ăn ấu trùng và loài sáu chân bên bờ sông Bassac. Sokna tặng chúng tôi một túi bọ cánh cứng, dế và nhộng. Chúng tôi ra về bằng xe mô tô với túi côn trùng đung đưa trên tay lái.
Vừa chiên xong một mẻ (Ảnh: Tang Chhin Sothy/AFP/Getty Images)
Vài tuần sau tôi đang trên phà từ Phnom Penh sang đảo Koh Dach trên sông Mekong. Tôi hơi đói và theo dõi một phụ nữ phân phát túi dế cho các hành khách khác trên chiếc phà đông đúc. Tôi mua một túi và vừa nhai dế vừa nhìn sông và bầu trời sương mù do ô nhiễm. Tôi nghĩ rằng tôi bây giờ là người ăn côn trùng rồi.