Chiều 31-7, trong phiên tòa xét xử sơ thẩm Phạm Công Danh và đồng phạm giai đoạn 2, luật sư và đại diện các ngân hàng (NH)BIDV, TPBank và Sacombank đồng loạt đưa ra ý kiến phản đối việc đại diện VKSND đề nghị thu hồi 6.126 tỉ đồng từ 3 NH trả về cho NH Xây dựng - VNCB (nay là CBBank).
Sẽ tạo tiền lệ xấu
Luật sư đại diện cho Sacombank cho rằng tất cả hợp đồng tín dụng, cầm cố tài sản bảo đảm giữa NH này và VNCB đều có giá trị pháp lý đầy đủ. Sacombank cũng không có vi phạm trực tiếp hay gián tiếp ảnh hưởng đến thiệt hại của VNCB.
Vị luật sư nêu quan điểm yêu cầu thu hồi từ VKSND là không khách quan, ảnh hưởng đến tâm lý cổ đông, khách hàng và sự ổn định hoạt động của NH. Luật sư đề nghị hội đồng xét xử (HĐXX) lưu ý đến kiến nghị của Hiệp hội NH đã gửi tới phiên tòa hồi đầu tháng 1 và xem xét tuyên không thu hồi 6.126 tỉ đồng từ 3 NH, trong đó có 1.800 tỉ đồng từ Sacombank.
Đại diện Sacombank trước phiên tòa cũng đề nghị HĐXX không chấp thuận quan điểm thu hồi 6.126 tỉ đồng từ 3 NH. Theo vị đại diện này, việc thu hồi sẽ tạo tiền lệ xấu là NH phải chứng minh nguồn gốc tiền gửi, quy định về cho vay phải xem xét lại các căn cứ của HĐQT, pháp nhân vay tiền. Đồng thời, một tiền lệ xấu khác xảy ra là nếu HĐQT và pháp nhân vay tiền vi phạm pháp luật thì tổ chức tín dụng cho vay sẽ phải gánh chịu hậu quả.
Phiên tòa xét xử sơ thẩm Phạm Công Danh và đồng phạm |
Đại diện Sacombank còn nhấn mạnh HĐXX cần xem xét tính pháp lý của các kết luận giám định. Sacombank không có nghĩa vụ khắc phục hậu quả pháp lý từ các NH, cá nhân khác gây ra.
Luật sư đại diện cho TPBank cũng đồng tình quan điểm không thể thu hồi số tiền này. Tại TPBank, các giao dịch tiền gửi, hợp đồng tín dụng, cầm cố giữa VNCB và TPBank đều hợp pháp. Khoản tiền 1.667 tỉ đồng thuộc quyền sở hữu hợp pháp của TPBank nên đề nghị thu hồi là không có cơ sở.
Ngoài ra, việc VNCB mở hợp đồng tiền gửi 3 tháng tại TPBank là đúng pháp luật. Kết luận giám định của NH Nhà nước về hợp đồng này cũng khẳng định hợp pháp. Tại thời điểm VNCB gửi tiền tại TPBank, NH này chưa thuộc diện kiểm soát đặc biệt.
Luật sư nói đại diện VKSND cho rằng 6.126 tỉ đồng là vật chứng vụ án, yêu cầu thu hồi nhưng không đủ cơ sở pháp lý chứng minh. Chưa kể, tại cáo trạng, VKSND nhận định hành vi vi phạm pháp luật của bị cáo Phạm Công Danh gây thiệt hại cho VNCB. Vì vậy, thiệt hại ở VNCB là hệ quả tất yếu từ hành vi làm trái của cá nhân Phạm Công Danh chứ không hề liên quan đến TPBank.
Luật sư đề nghị xem xét số tiền 1.667 tỉ đồng sau khi được Phạm Công Danh rút ra đang do tổ chức, cá nhân nào nắm giữ thì thu hồi, trả lại cho VNCB để làm căn cứ khắc phục vụ án; xem xét công nhận giá trị pháp lý các hợp đồng tiền gửi giữa các NH, pháp nhân với VNCB.
6.126 tỉ đồng không được coi là vật chứng vụ án
Luật sư bào chữa cho BIDV cũng khẳng định quan điểm của đại diện VKSND đặt ra là không có căn cứ. Việc thu hồi 6.126 tỉ đồng chỉ là quan điểm của VKSND, cơ quan điều tra Bộ Công an cũng đã nói không thể thực hiện thu hồi trong phiên tòa xét xử lần 1. Tại phiên tòa trả hồ sơ bổ sung, chủ tọa phiên tòa cũng yêu cầu làm rõ căn cứ chứng minh việc thu hồi, đến nay vẫn chưa được làm sáng tỏ.
Theo luật sư, người chịu trách nhiệm bồi thường trong vụ án là những người thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, có mối quan hệ trực tiếp liên quan đến hành vi phạm tội. Ba NH không vi phạm điều này, do đó yêu cầu bồi thường là điều phi lý, không phù hợp với điều 48 Luật Tố tụng hình sự.
Ngoài ra, luật sư còn nêu rõ số tiền 6.126 tỉ đồng không phải vật chứng vụ án, chỉ là số liệu tài chính thể hiện hành vi vi phạm. Đây không phải số tiền thực được thu giữ, bảo quản đúng trình tự vật chứng vụ án, do đó không thể gọi là vật chứng.
BIDV thực hiện chủ trương cho vay 4.700 tỉ đồng là hoàn toàn phù hợp chủ trương, chính sách của nhà nước theo chương trình 4 nhà, hỗ trợ người nông dân. Việc cho vay cũng phù hợp quy định và bảo đảm tính pháp lý. Việc VNCB gửi tiền ở các tổ chức tín dụng là được phép theo quy định của pháp luật.
Luật sư chỉ ra cáo trạng cũng nêu rõ BIDV có lỗi nhưng không làm thay đổi nghiêm trọng sự thật vụ án, do đó NH không gây hậu quả. Đồng thời, khi rút 4.700 tỉ đồng từ BIDV về VNCB, bị cáo Phạm Công Danh có lấy 4.000 tỉ đồng chuyển về VNCB để tăng vốn nhưng không được chấp thuận. Do đó, khi CBBank kế thừa VNCB, CBBank phải có trách nhiệm với khoản tiền này.