Biểu đồ "tầm quan trọng" của "thân quen" khi thi tuyển vào khu vực công |
TS Đặng Hoàng Giang, Phó GĐ Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Cộng đồng (CECODES) cho biết, kết quả PAPI 2018 cho thấy, chỉ số công bằng trong tuyển dụng vào khu vực công tăng điểm so với các năm trước. Tuy nhiên số điểm đạt được vẫn còn rất thấp chỉ đạt 1,11 điểm cho thấy tuyển dụng nhân lực vào khu vực công còn gây nhiều bức xúc trong công chúng.
Báo cáo của PAPI 2018 cho thấy, hiện tượng “vị thân” là mối quan tâm lớn đối với người dân. Quen biết ai đó có ảnh hưởng trong chính quyền có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với người muốn xin vào làm trong khu vực công, ngay từ vị trí thấp nhất trong hệ thống công vụ (cấp xã, phường).
Cụ thể, kết quả khảo sát trong từng lĩnh vực cho thấy, có đến trên 71% số người được hỏi cho rằng “thân quen rất quan trọng khi xin vào làm công công chức địa chính”; tỷ lệ này đối với lĩnh công chức tư pháp là 69,45%, công an xã, phương là 64,73%; giáo viên công tiểu học công lập có tỷ lệ là 65% và nhân viên văn phòng xã, phương là 63%.
TS Đặng Hoàng Giang, Phó GĐ Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Cộng đồng |
Đối với việc tuyển dụng ở địa phương, kết quả khảo sát cho thấy, Hà Nội, Cao Bằng, Bắc Kạn, Điện Biên, Lai Châu, Hòa Bình, Thái Nguyên, Hải Dương, Hải Phòng…là những nơi được chấm điểm thấp nhất về công bằng trong tuyển dụng vào khu vực công.
“Qua đó có thể thấy tuyển dụng nhân lực vào khu vực công còn gây nhiều bức xúc trong công chúng. Đây là vấn đề nhức nhối. Bộ máy nhà nước sẽ bị méo mó bởi đội ngũ công chức được vào làm việc bằng con đường lót tay, thân quen thay cho những người giỏi, có năng lực thực sự”, TS Đặng Hoàng Giang cảnh báo.
Từ những phân tích trên, các chuyên gia kiến nghị các cấp chính quyền cần tập trung giải quyết để giảm thiểu tham nhũng, nhất là hiện tượng “vị thân”, “lót tay” để được vào làm công chức. Báo cáo cũng kiến nghị các tỉnh phía Bắc cũng cần học hỏi kinh nghiệm của các tỉnh phía Nam ở lĩnh vực nội dung này.