Phòng Cảnh sát Kinh tế (PC46) Công an TP Đà Nẵng đang điều tra vụ án buôn lậu xảy ra tại Công ty TNHH May Gia Đạt (gọi tắt là Công ty Gia Đạt).
Bất ngờ khi biết mình là... giám đốc
Trước đó, ngày 22-11-2017, tại kho hàng của Công ty TNHH F.D.T (phường Thọ Quang, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng), Bộ đội Biên phòng TP Đà Nẵng bắt quả tang 2 xe container chứa hàng gồm máy giặt, tủ lạnh, máy điều hòa và nồi cơm điện đã qua sử dụng không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc hợp pháp. Hội đồng Định giá tài sản tố tụng hình sự TP Đà Nẵng định giá lô hàng hơn 500 triệu đồng. Sau khi ra quyết định khởi tố vụ án buôn lậu, Bộ đội Biên phòng TP Đà Nẵng chuyển hồ sơ đến cơ quan điều tra chuyên trách Công an TP từ ngày 5-2-2018.
Theo xác minh, đây là lô hàng của Công ty Gia Đạt, địa chỉ đăng ký kinh doanh tại thôn Nam Đông, xã Tam Tiến, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Công ty này được Phòng Đăng ký kinh doanh Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) tỉnh Quảng Nam cấp giấy phép đăng ký doanh nghiệp (DN) ngày 11-7-2017, vốn điều lệ 2 tỉ đồng, do Nguyễn Cao Cường (SN 1983; ngụ thôn Phú Mỹ, xã Tam Đàn, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam) làm giám đốc. Tuy nhiên, thực tế ở xã Tam Tiến không hề có thôn Nam Đông cũng như Công ty TNHH Gia Đạt.
Khi chúng tôi tìm đến nhà, anh Cường rất bất ngờ trước thông tin mình là giám đốc DN. Anh xác nhận giấy CMND photocopy trong hồ sơ đăng ký DN này là của mình nhưng khẳng định bản thân không hề thành lập công ty hoặc ủy quyền cho ai. Chữ ký trên giấy ủy quyền không phải là của anh. Anh Cường cho biết trước đó có photocopy CMND làm hồ sơ vay vốn và một lần đưa CMND cho cán bộ điện lực chụp ảnh lại để làm hồ sơ đền bù.
Trong khi anh Cường khẳng định không hề ủy quyền cho ai đăng ký thành lập DN thì hồ sơ tại Sở KH-ĐT tỉnh Quảng Nam thể hiện vào ngày 6-7-2017, anh có "Giấy ủy quyền" cho bà Phạm Thị Thúy (SN 1983; ngụ khối phố 11, phường An Xuân, TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam) đến Phòng Đăng ký kinh doanh Sở KH-ĐT tỉnh để nộp hồ sơ và nhận kết quả đăng ký thành lập Công ty May Gia Đạt.
Giấy ủy quyền này được ông Lê Văn Bình, Phó Chủ tịch UBND xã Tam Đàn, ký chứng thực vào ngày 7-7-2017. Ông Bình nói thời điểm đó, cán bộ cấp dưới trình lên thì ký chứ không biết có mặt anh Cường tại xã hay không. Nếu không có mặt anh Cường mà cán bộ xã vẫn trình hồ sơ cho ông ký thì cán bộ sai, phải chịu trách nhiệm.
Đại diện Phòng Đăng ký kinh doanh Sở KH-ĐT tỉnh Quảng Nam cho rằng chỉ cần có giấy ủy quyền thì người đại diện có thể thay mặt cung cấp các hồ sơ thành lập DN. Như vậy, có thể nhận định ai đó đã giả mạo anh Cường để thành lập công ty "ma".
Số hàng lậu bị phát hiện được vận chuyển về kho của Công an TP Đà Nẵng để phục vụ công tác điều tra Ảnh: HOÀNG HUYNH |
Hải quan không tiêu cực, tiếp tay?
Theo hồ sơ chúng tôi có được, từ ngày 10-8-2017 đến 20-11-2017, Công ty Gia Đạt liên tiếp mở 11 tờ khai hải quan điện tử tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà (xã Tam Quang, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) nhập 11 lô hàng thiết bị máy may, máy vắt sổ, máy cắt vải, máy dập nút… về cảng Tiên Sa (TP Đà Nẵng). 11 lô hàng là máy móc mới 100%, xuất xứ Trung Quốc, trị giá gần 2,6 tỉ đồng.
Trong 11 lô hàng trên, 2 lô được phân luồng đỏ, số còn lại là luồng vàng. Theo quy định, các lô luồng vàng chỉ cần kiểm tra tờ khai điện tử, lô luồng đỏ thì Công ty Gia Đạt phải đưa hàng về Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà để kiểm hóa. Nếu đúng mặt hàng như tờ khai mới được thông quan.
Ông Đoàn Đình Nhi, Chi cục trưởng và ông Phan Văn Phú, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà, cho hay các lô hàng được phân luồng ngẫu nhiên. Trong 11 lô, đơn vị đã kiểm tra 2 lô luồng đỏ và xác định hàng đúng như tờ khai nên đã cho thông quan. Theo phương thức quản lý hiện đại, DN không cần đến hải quan làm thủ tục mà thực hiện qua mạng. Khi DN kê khai trên hệ thống, hải quan tiếp nhận các tờ khai và trực tiếp kiểm tra hồ sơ điện tử, nếu phù hợp thì giải quyết thông quan. "Luật cho phép DN tự khai, tự chịu trách nhiệm trước pháp luật. Điều này tạo thuận lợi cho DN nhưng là kẽ hở cho các đối tượng xấu lợi dụng" - ông Nhi nói.
Ông Nhi cho biết sự việc tương tự từng xảy ra ở các địa phương khác nhưng đây là lần đầu tiên xảy ra ở miền Trung. Vị lãnh đạo Hải quan Kỳ Hà nói đơn vị đã làm đúng luật định và không hề buông lỏng quản lý. Bản thân ông không nghĩ có đối tượng lợi dụng kẽ hở để thực hiện hành vi phạm pháp như vậy và khi nghe lực lượng biên phòng phát hiện sự việc mới "giật mình".
Theo ông Nhi, sau khi sự việc xảy ra, ông đã làm việc với các cán bộ trong cơ quan, hỏi kỹ có gặp gỡ, tiếp tay hay có vấn đề gì không thì họ đều khẳng định rằng không. "Tôi khẳng định các cán bộ Hải quan Kỳ Hà không có tiêu cực, tiếp tay gì trong vụ việc này. Hãy để cơ quan điều tra làm rõ, ai sai phải chịu trách nhiệm" - ông Nhi quả quyết.