Loại ma tuý mới dự báo có nguy cơ sớm xuất hiện tại Việt Nam
Sáng 18/6, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (C04) Bộ Công an tổ chức họp báo cung cấp thông tin nhân tháng hành động phòng, chống ma túy.
Tại hội nghị, C04 cảnh báo về một loại ma túy mới cực độc có tên Fentanyl 1. Theo C04, loại ma túy này đang bị lạm dụng tại một số nước. Trong năm 2023, tại Mỹ có khoảng 100.000 người tử vong do sử dụng Fentanyl 1 quá liều.
"Người sử dụng không có kinh nghiệm rất dễ tử vong vì họ không biết đang dùng loại gì và hàm lượng bao nhiêu", đại diện C04 thông tin tại buổi họp báo.
Hiện, công tác giám định chưa phát hiện Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó được thu giữ tại Việt Nam. Tuy nhiên, trước thu thế mở rộng thị trường của các loại ma túy này từ châu Mỹ sang khu vực châu Đại Dương và lan rộng sang châu Á, việc xuất hiện loại ma túy này tại khu vực và Việt Nam là tất yếu.
Thêm vào đó, Trung Quốc là quốc gia láng giềng có nguồn cung cấp hóa chất và tiền chất, dễ bị tội phạm lợi dụng để sản xuất Fentanyl 1 và các chất tương tự Fentanyl 1 bất hợp pháp.
C04 dự đoán sẽ sớm xuất hiện chất ma túy nhóm Fentanyl 1 trong khu vực và Việt Nam và để phòng tránh hiểm họa Fentanyl, trước hết cần tăng cường đẩy mạnh tuyên truyền cho toàn dân, nhất là thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên về tác hại của hiểm họa ma túy; cảnh giác cao với các loại ma túy "núp bóng" dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thuốc lá, thảo mộc (cỏ mỹ), "bóng cười"…
Fentanyl - loại ma túy có độc tính cực cao
Theo Cơ quan Kiểm soát Dịch bệnh Mỹ (CDC), fentanyl là một loại thuốc phiện tổng hợp mạnh được ước tính có tác dụng mạnh hơn heroin 50 lần và mạnh hơn morphine 100 lần, thường được gọi là "thuốc xác sống".
Fentanyl là một chất thuộc nhóm thuốc giảm đau Opioid. Đây là chất giảm đau rất mạnh (gấp 100 lần Morophine) được sử dụng có kiểm soát (kê theo đơn) trong điều trị bệnh ở nhiều nước bằng cách tiêm, xịt vào mũi, đặt vào miệng hoặc dán miếng dán lên da. Tuy nhiên, Fentanyl và các dẫn xuất của nó ngay từ khi xuất hiện đã có đặc tính gây nghiện rất cao và bị lạm dụng với mục đích ma túy. Do đó, Fentanyl và một số dẫn xuất của nó đã được đưa vào Bảng I-Danh mục cần kiểm soát theo Công ước quốc tế 1961 của Liên Hợp Quốc.
Việc sử dụng Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó không vì mục đích chữa bệnh có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng về mặt sức khỏe. Mức độ dung nạp và lệ thuộc đối với các chất này rất lớn và có thể đạt ngưỡng cao một cách nhanh chóng.
Fentanyl đầy màu sắc xuất hiện trên nhiều bang của nước Mỹ. Ảnh: Cơ quan Thực thi Dược phẩm Mỹ/VGP
Việc sử dụng Fentanyl được điều chế bất hợp pháp còn nguy hiểm hơn rất nhiều vì những sản phẩm này không được kiểm định chất lượng, hàm lượng, có khi chỉ một lượng cực nhỏ đã có thể gây tử vong cho người sử dụng. Trong khi đó, các đối tượng sử dụng bất hợp pháp thường chuẩn bị từng liều riêng lẻ bằng cách cân đong với các dụng cụ đo lường thiếu chính xác dẫn đến nguy cơ quá liều một cách vô thức.
Không chỉ uống hoặc tiêm chích Fentanyl và các dẫn xuất mới gây nguy hiểm, trong một số trường hợp, chỉ cần vô tình hít phải hoặc để dây ra tay hoặc các niêm mạc mắt, mũi, miệng cũng gây nhiễm độc cho cơ thể.
Theo Cơ quan Phòng, chống ma túy và tội phạm của Liên Hợp Quốc (UNODC), Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó có độc tính rất mạnh nên những hậu quả dẫn đến tử vong cho người sử dụng bất hợp pháp cao hơn nhiều lần so với heroin.
Sử dụng Fentanyl và các chất trong nhóm hàng năm đã gây tử vong cho hàng nghìn người nghiện ma túy trên thế giới. Từ năm 1970, tại Bắc Mỹ đã có rất nhiều người nghiện sử dụng Fentanyl và các chất dẫn xuất quá liều.