Dự án trung tâm Xử lý rác thải Indevco ”bức tử” môi trường, tại sao vẫn chưa bị xử phạt?

Bao giờ được giải quyết vấn đề “ ô nhiễm”

Ngày 16 tháng 3 năm 2018, Tạp chí điện tử môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn đăng tải bài viết: “Quảng Ninh: Trung tâm xử lý rác chưa kịp hoàn thành, Công ty Indevco đã đổ hàng nghìn tấn rác thải khiến môi trường ô nhiễm” sau khi báo chí đăng tải, người dân khu vực tổ 6, khu 7B, phường Quang Hanh, Tp. Cẩm Phả và người dân thôn Đồng Lá và thôn Thác Cát, xã Hòa Bình, huyện Hoành Bồ tỉnh Quảng Ninh tiếp tục phản ánh đến tòa soạn về những nỗi bức xúc tột độ do Trung tâm xử lý chất thải rắn của Công ty CP Tập đoàn Indevco (công ty CP Indevco) gây ra.

Theo tìm hiểu, hơn 1 năm qua người dân nói trên phải thường xuyên hứng chịu mùi hôi thối nồng nặc phát thải từ bãi rác do công ty CP Indevco gây nên, mặc dù bãi rác này chưa hoàn thiện các hạng mục công trình xử lý môi trường và lò đốt nhưng đã được UBND tỉnh Quảng Ninh “tạo điều kiện” để thu gom rác tại Tp. Hạ Long, Cẩm Phả, Hoành Bồ và thị xã Quảng Yên về tập kết tại trung tâm xử lý chất thải rắn tại xã Hòa Bình và Vũ Oai khiến bốc mùi hôi thối nồng nặc, nước thải rỉ rác không qua xử lý, xả thải trực tiếp ra sông Diễn Vọng khiến cả một khúc sông bị ô nhiễm ảnh hưởng đến môi trường và cuộc sống người dân nơi đây. Phóng viên Moitruong.net.vn đã có buổi trao đổi và làm việc với các cấp chính quyền, Sở, ngành của Tỉnh Quảng Ninh về vấn đề này.

Xác nhận về vấn đề ô nhiễm môi trường của dự án tái chế chất thải rắn Indevco, ông Trương Văn Pha – Chủ tịch UBND phường Quang Hanh, Tp. Cẩm Phả cho biết: “Bãi rác này của Công ty CP Indevco nằm trên địa bàn của của xã Hòa Bình, Vũ Oai huyện Hoành Bồ phục vụ chôn lấp rác cho Tp. Hạ Long, Cẩm Phả, Hoành Bồ, Quảng Yên. Tuy nhiên, hiện đơn vị này đang trong quá trình xây dựng nhà máy xử lý rác, thì tạm thời công ty đã chôn lấp rác từ tháng 11 năm 2016 đến nay. Nhà máy được UBND tỉnh Quảng Ninh cho phép hoạt động. Do trong quá trình tập kết rác tạm thời chưa được xử lý đã gây mùi hôi thối khiến người dân khu vực tổ 6, Khu 7B có ý kiến, vì nhà máy rác Indevco không nằm trên địa bàn chúng tôi quản lý và không thuộc lĩnh vực của Tỉnh giao cho Phường nên khi có ý kiến chúng tôi kiến nghị lên Tp. Cẩm Phả để báo cáo”.

Ngoài ra, cũng xác nhận với phóng viên Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn, ông Đinh Việt Anh – Chủ tịch UBND xã Hòa Bình, huyện Hoành Bồ khẳng định: “trong quá trình vận chuyển, thu gom tập kết rác tạm thời của công ty CP Indevco gây mùi hôi thối, UBND xã thường xuyên nhận được phản ánh người dân trên địa bàn về bãi rác của Công ty CP Indevco gây ô nhiễm môi trường và chúng tôi đã trực tiếp xuống làm việc với công ty về vấn đề phản ánh của người dân và đã cáo UBND huyện Hoành Bồ và UBND tỉnh”.

Trong một diễn biến khác, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh tại văn bản số 1510/UBND – MT ngày 15/3/2018 “ về việc kiểm tra và triển khai các biện pháp khắc phục tình trạng, ô nhiễm môi trường tại sông Diễn Vọng.

Theo đó, ngày 23/3/2018 đoàn kiểm tra liên ngành của Tỉnh đã tiến hành làm việc với Lãnh đạo Công ty CP Indevco, kết quả buổi làm việc, tại thời điểm kiểm tra khu vực chứa rác tạm thời số 2 chờ xử lý – Trung tâm xử lý rác thải Vũ Oai và khu vực tổ 6, khu 7B phường Quang Hanh (khu vực đối diện bãi chứa rác tạm thời chờ xử lý phía bên kia bờ sông Diễn Vọng).

Đoàn kiểm tra đã phát hiện có mạch nước có màu đen, bốc mùi hôi thối, nồng nặc dẫn ra từ phía khu vực chứa rác tạm thời của Trung tâm xử lý rác thải ra sông Diễn Vọng.

Đoàn kiểm tra đã yêu cầu công ty thực hiện ngay các biện pháp thu gom(có hố thu) nước có màu đen nói trên, thực hiện thu gom triệt để, bơm trở về khu vực lưu chứa rác tạm để xử lý đáp ứng các quy chuẩn về môi trường, đầu tư hố thu đảm bảo thu gom lưu chứa toàn bộ nước rỉ rác từ bãi chứa tạm, thu gom xử lý triệt để toàn bộ nước rỉ rác theo yêu cầu của đoàn kiểm tra liên ngành Tỉnh về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 5 Hội đồng nhân dân tỉnh ngày 14/3/2018, thực hiện các biện pháp giảm thiểu mùi từ khu vực chứa rác tạm thời như phủ bạt, phun chế phẩm diệt côn trùng.

Cũng về vấn đề này, phóng viên Moitruong.net.vn đã có cuộc trao đổi với ông Hoàng Văn Bốn – Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường Tp. Cẩm Phả, ông Bốn cho biết: “ hiện nay đoạn sông Diễn Vọng đã trở thành dòng sông chết, nước đen xì, về nước thải và mùi của bãi rác, vừa qua UBND tỉnh đã giao cho Sở TN&MT chủ trì phối hợp các Sở, ngành, huyện Hoành Bồ và Thành phố Cẩm Phả tiến hành kiểm tra bãi rác của công ty Indevco, hôm đó có anh Nhân – Phó phòng cùng phối hợp với đoàn kiểm tra, về kết quả phóng viên liên hệ với tỉnh để có kết quả thông tin cụ thể. Ngoài ra, UBND Thành phố thường xuyên nhận được ý kiến phản ánh của người dân khu vực phường Quang Hanh về vấn đề ô nhiễm do bãi rác Indevco gây ra, trong quá trình đi nắm bắt địa bàn tôi và đồng chí Phó chủ tịch UBND thành phố đã phát hiện ra vấn đề nước sông Diễn Vọng có màu đen xì và mùi của bãi rác Indevco, thành phố Cẩm Phả đã báo cáo vấn đề này lên UBND Tỉnh, qua đó Tỉnh đã tiến hành kiểm tra. Theo tôi, nói gì thì nói dân ở gần bãi rác thế nào mà chẳng có mùi”.

Công ty không hợp tác

Được biết, việc công ty CP Indevco đang trong quá trình xây dựng nhà máy xử lý rác thải phải thực hiện đúng Báo cáo đánh giá tác động môi trường(ĐTM) vì trong ĐTM có nêu đầy đủ các giải pháp và đưa ra các tình huống, phát sinh về bảo vệ môi trường trước trong và sau khi đi vào vận hành công trình xử lý môi trường để có biện pháp xử lý. Ngoài ra, hiện nay lò đốt rác của công ty CP Indevco chưa đi vào hoạt động, do vậy giải pháp tạm thời của công ty này là tập kết chôn lấp, tuy nhiên đang trong quá trình triển khai dự án công ty phải có biện pháp xử lý không để nước rỉ rác thải ra, phải xử lý lớp lót đảm bảo, chôn lấp không ảnh hưởng đến môi sinh. Như vậy, môi trường và chất lượng cuộc sống của người dân quanh khu vực bãi rác Công ty CP Indevco hiện tại và sau này mới được cải thiện.

Trao đổi với phóng viên Moitruong.net.vn, ông Phạm Văn Cường – Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh cho biết: “ hiện nay, trung tâm xử lý chất thải rắn công ty CP Indevco chưa đi vào vận hành vẫn đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục pháp lý và cũng như các hạng mục đầu tư theo từng tiến độ, nên hằng năm Sở, ngành của tỉnh chưa tiến hành xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra được bởi vì Trung tâm xử lý chất thải rắn này chưa đi vào hoạt dộng chính thức, nên chưa bao giờ bị xử phạt. Tuy nhiên để đảm bảo công tác bảo vệ môi trường, Sở TN&MT đã cùng các Sở ngành, chính quyền địa phương đã kiểm tra bất chợt đối với trung tâm xử lý rác thải về công tác bảo vệ môi trường, trong quá trình kiểm tra đơn vị này, đoàn cũng gặp nhiều khó khăn, có thời điểm đoàn đến kiểm tra, đơn vị không mở cửa khiến đoàn phải đứng chờ nhiều tiếng ngoài cổng, như hôm 23/3 vừa qua đoàn đến kiểm tra trung tâm này, mặc dù trước đó đã xây dựng kế hoạch kiểm tra cụ thể đến công ty nhưng khi đến họ không mở cửa, ngay sau đó Sở phải làm công văn hỏa tốc gửi đến trung tâm khi đó mới mở cửa cho đoàn vào kiểm tra.

Liên quan đến vấn đề công ty CP Indevco thu giá xử lý rác thải quá cao so với quy định 410 ngàn đồng/tấn, do cơ quan kiểm tra yêu cầu, theo lý giải của ông Cường: Công ty đã không thu như giá trước đây nữa từ tháng 12/2017 mà hiện nay đang thu theo giá của hình thức chôn lấp rác tạm thời, vì theo dựu kiến đến 1/7/2018 khi các hạng mục công trình xử lý môi trường, lò đốt chất thải sinh hoạt với công suất 900 tấn/ ngày đi vào hoạt động chính thức thì lúc đó công ty mới được thu với giá như trước đây.

Để tạo điều kiện cho phóng viên Moitruong.net.vn “ mục sở thị” nắm bắt quy trình xử lý môi trường và tiến độ xây dựng nhà máy xử lý rác của Nhà máy xử lý rác thải Indevco, ông Cường đã gọi điện liên hệ với ông Nguyễn Bá Hơn – Phó tổng giám đốc công ty Indevco để mời phóng viên đi thực tế nhưng không nhận được sự hợp tác của ông Hơn với lý do lãnh đạo Công ty đi công tác, và hẹn 4,5 hôm nữa sẽ làm việc.

Mặc dù, trước đó phóng viên đã liên hệ với ông Nguyễn Đức Long – Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh để làm việc về nhà máy xử lý rác thải này, ông Long đã rất vui vẻ và mời phóng viên về làm việc và đi thực tế cơ sở để thông tin đa chiều tới công chúng nhằm giúp người dân có cái nhìn nhận vấn đề cho sát thực. Tuy nhiên, Lãnh đạo công ty báo bận, không bố trí làm việc.

Việc để nhà máy xử lý rác thải Indevco chưa hoàn thiện đã đi vào hoạt động, vi phạm nghiêm trọng Luật bảo vệ môi trường, khi không thực hiện đúng và đầy đủ những nội dung đã được phê duyệt trong ĐTM thì trách nhiệm của lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ninh ở đây cũng rất lớn. Vì chính tỉnh này đã ra văn bản yêu cầu chấm dứt hoạt động các bãi rác của huyện Hoành Bồ, Tp. Cẩm Phả, TX. Quảng yên và chấp thuận cho Công ty Indevco được thu gom rác tại các địa phương trên trong khi Công ty Indevco vẫn chưa xây dựng xong nhà máy xử lý rác thải. Rõ ràng những sai phạm của Công ty Indevco đã đủ cơ sở để xử phạt theo quy định của Luật bảo vệ môi trường đặc biệt là theo Nghị định 155/2016/NĐ-CP.