Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hội nghị G20 ở Hàng Châu (Ảnh: Reuters)
Tân Hoa Xã đưa tin, mặc dù mối quan hệ giữa Nhật Bản và Trung Quốc vẫn còn tồn tại nhiều bất đồng liên quan tới tranh chấp lãnh thổ cũng như những tàn dư của quá khứ nhưng Chủ tịch Tập Cận Bình khẳng định cả hai nên bỏ qua một bên những trở ngại này. Theo lời nhà lãnh đạo Trung Quốc, mối quan hệ láng giềng này cần quay trở lại lộ trình phát triển vì lợi ích của nhân dân hai nước cũng như vì hòa bình và ổn định của khu vực.
Về phần mình, Thủ tướng Shinzo Abe gọi Trung Quốc là “người bạn lâu đời và quan trọng của Nhật Bản”, đồng thời khẳng định hai nước cần nhìn vào bức tranh toàn cục và hợp tác với nhau để cải thiện quan hệ. Ông Abe nói rằng mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nhật Bản, hai cường quốc ở châu Á, đóng vai trò quan trọng đối với sự ổn định của khu vực, do vậy cả hai cần có trách nhiệm trong việc thúc đẩy hòa bình, thịnh vượng trong khu vực cũng như đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế toàn cầu.
Liên quan tới tranh chấp lãnh thổ xung quanh quần đảo tranh chấp mà Nhật Bản gọi là Senkaku còn Trung Quốc gọi là Điếu Ngư trên biển Hoa Đông, ông Tập cho rằng hai bên cần giải quyết hợp lý vấn đề này thông qua đối thoại và tham vấn nhằm đảm bảo hòa bình và ổn định chung. Trong khi đó, ông Abe cũng khẳng định sẵn sàng xây dựng lòng tin chính trị với Trung Quốc, đồng thời hợp tác với Bắc Kinh để thúc đẩy quan hệ thông qua tinh thần đồng thuận cũng như duy trì đối thoại về các vấn đề liên quan.
“Bởi vì chúng ta là hai nước láng giềng nên sẽ còn nhiều vấn đề tồn đọng. Do vậy, việc duy trì các cuộc đối thoại là rất cần thiết”, ông Abe nói. Theo đó, lãnh đạo hai nước đã nhất trí tăng cường đối thoại nhằm thực thi cơ chế liên lạc hàng không và hàng hải, bao gồm việc thiết lập đường dây nóng giữa giới chức quốc phòng của hai nước, nhằm ngăn chặn các vụ va chạm bất ngờ trên biển.
Cuộc gặp của Thủ tướng Nhật Bản và Chủ tịch Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Tokyo và Bắc Kinh tại Senkaku/Điếu Ngư vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Trước đó vài tuần, hàng trăm tàu cá của Trung Quốc, với sự hộ tống của tàu chính phủ, tràn vào khu vực quanh quần đảo tranh chấp trên biển Hoa Đông, khiến Nhật Bản đứng ngồi không yên và đặt ra nghi vấn về ý đồ thực sự của quốc gia láng giềng. Ngoài ra, tại Biển Đông, Tokyo cũng lên tiếng phản đối hành động bồi đắp đảo nhân tạo phi pháp để hỗ trợ cho các hoạt động quân sự của Bắc Kinh ở khu vực này.
Tác giả bài viết: Thành Đạt