Được biết, từ nhiều năm trước các bãi tập kết cát, sỏi dưới chân cầu Yên Xuân, thuộc địa phận (xã Hưng Xuân, huyện Hưng Nguyên) được UBND xã Hưng Xuân cho các tổ chức, cá nhân trên địa bàn thuê đất để tập kết cát, sỏi. Tuy nhiên, những bãi tập kết này không được các các cấp có thẩm quyền cấp phép bởi nó ảnh hưởng đến an toàn giao thông đường thủy, đặc biệt là đường sắt nơi có tuyến đường sắt Bắc - Nam đi qua cầu Yên Xuân.
Được biết, tại khu vực chân cầu Yên Xuân trước đây có 4 bãi tập kết cát sỏi. Phía bên phải cầu gồm hai bãi gồm bãi của Doanh nghiệp tư nhân Nguyễn Văn Quý (SN 1964), trú tại xóm 9, xã Hưng Xuân làm chủ và bến của bà Lê Thị Hưng (SN 1984); phía trái cũng gồm hai bãi của Doanh nghiệp Nguyễn Văn Cường (SN 1947, cũng trú tại xóm 10, xã Hưng Xuân làm chủ); bãi còn lại do Trần Văn Hợi (SN 1974, trú tại xóm 4, xã Hưng Xuân) làm chủ.
Trước thực trạng trên, cuối năm 2015 đoàn liên ngành được thành lập theo Quyết định 5445 của tỉnh Nghệ An bao gồm Công an tỉnh, Sở GTVT, Sở TN&MT, Sở Xây dựng, Sở Công thương… đã tiến hành kiểm tra và yêu cầu các chủ bến bãi tự dẹp bỏ máy móc, thiết bị để trả lại mặt bằng “sạch”. Vì thế lúc đầu cả 4 Doanh nghiệp nêu ở trên đã nghiêm khắc chấp hành để tự dẹp bỏ máy móc, cát sỏi, trả lại mặt bằng cho chính quyền. Tuy nhiên, hiện nay lại có một đơn vị tự ý mở lại bến (theo phản ánh là Công ty TNHH Khai thác cát sạch Yến Nhi).
Nói về việc này, ông Phạm Đức Phiệt, xóm 10, xã Hưng Xuân không khỏi bức xúc: “Ngoài việc đổ cát lấn đất sản xuất mà chưa được sự đồng ý của dân thì được biết bến cát này đến nay vẫn chưa được các cơ quan chức năng cấp phép hoạt động. Thế nhưng, không hiểu vì sao các đơn vị khác ở bên cạnh vi phạm đã bị cơ quan chức năng dẹp bỏ từ cuối năm 2015 nhưng từ mấy tháng nay lại thấy một đơn vị vô tư hoạt động được? Phải chăng họ được ai đó “chống lưng” nên được thế làm càn?”.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Phận – Chủ tịch UBND xã Hưng Xuân, thừa nhận: “Trước đây các bến cát trên địa bàn được xã cho hợp đồng 05 năm để sản xuất kinh doanh. Thế nhưng khi đoàn liên ngành 5445 của tỉnh kết luận vào năm ngoái thì đã được dẹp bỏ và xã cũng đã cắt hợp đồng. Hiện nay, thú thực là bến cát này chưa được các cơ quan chức năng cấp phép theo quy định, tôi chỉ nắm được là hiện họ đang làm thủ tục thuê đất ở dưới tỉnh cũng như xin mở bến thủy nội địa ở bên Sở GTVT Nghệ An và nghe đâu đã được thông qua chủ trương là đưa bến này vào quy hoạch rồi”(?!)
Cũng theo ông Phận thì bến cát nêu trên đã hoạt động trở lại khoảng 1 tháng nay. Khi PV đặt câu hỏi vì sao chưa có phép nhưng doanh nghiệp vẫn vô tư hoạt động thì ông Phận này trả lời vòng vo.
Cũng cần phải nói thêm rằng, bến cát của Công ty Yến Nhi nằm cách đường ven sông Lam chỉ khoảng hơn 100m, cách cầu Yên Xuân khoảng 150m và cách UBND xã Hưng Xuân chừng hơn 500m. Thế nhưng không hiểu vì sao “con voi lại chui lọt lỗ kim”? Doanh nghiệp ngang nhiên vi phạm nhưng UBND xã Hưng Xuân và các cơ quan chức năng lại không hề có động thái ngăn chặn, xử lý?.
Trao đổi với PV, ông Thái Huy Dũng – Trưởng phòng Kinh tế & Hạ tầng huyện Hưng Nguyên, khẳng định: “Tôi khẳng định là dọc sông Lam đoạn qua huyện Hưng Nguyên chỉ mới có hai đơn vị được cấp bến thủy nội địa là bến của Công ty Phú Thành ở xã Hưng Lam và bến của Công ty Kiều Diệu ở xã Hưng Xuân. Riêng bến mà các anh phản ánh đang hoạt động thì chưa có”.
Nói về việc vì sao chưa có phép nhưng không xử lý đơn vị vi phạm? ông Dũng, cho hay: “Cái này đã có phân cấp rõ ràng rồi. Trước đây đoàn của tỉnh đã giao mặt bằng “sạch” cho chính quyền xã; nay có tái diễn tình trạng hoạt động không phép thì xã phải xử lý, phải chịu trách nhiệm!”.
Ông Nguyễn Hữu Hà – Trưởng phòng TN&MT huyện Hưng Nguyên cũng khẳng định: “Bến cát đang hoạt động gần cầu Yên Xuân thủ tục thuê đất đến nay chưa có”.
Về phía Sở GTVT Nghệ An, ông Lê Thanh Bình – Phó trưởng phòng Quản lý kết cấu hạ tầng giao thông, cho hay: “Hiện chỗ bến cát của Công ty Yến Nhi ở xóm 10, xã Hưng Xuân chưa được chúng tôi cấp phép bến thủy nội địa theo quy định mà chỉ mới đưa vào quy hoạch trình lên tỉnh mà thôi. Được đưa vào quy hoạch hay không thì cũng chưa thể biết trước được”.
Cũng cần phải nói thêm rằng, trong văn bản số 991/SXD.KTQH ngày 16/5/2016 của Sở Xây dựng Nghệ An về việc xử lý hồ sơ xin chủ trương đầu tư xây dựng Dự án văn phòng làm việc và bãi tập kết vật liệu xây dựng cát sỏi của Công ty Yến Nhi tại xã Hưng Xuân, huyện Hưng Nguyên đã nêu rõ: “Chưa đủ cơ sở để xem xét chấp thuận chủ trương của Dự án Văn phòng làm việc và bãi tập kết vật liệu xây dựng cát sỏi” của Công ty Yến Nhi tại vị trí nêu trên.
Như vậy, qua ý kiến khẳng định của các ngành chức năng từ xã đến Sở GTVT Nghệ An thì bến cát của Công ty Yến Nhi cho đến nay không hề có bất kỳ thủ tục pháp lý nào từ giấy phép bến thủy nội địa cho đến thủ tục thuê đất theo quy định. Thế nhưng, không hiểu vì sao đơn vị này vẫn ngang nhiên hút cát lên tập kết với khối lượng lớn cũng như vô tư xuất bán cát hàng ngày?
Một bến cát “khổng lồ” không phép vô tư hoạt động trong một thời gian dài nhưng không bị cơ quan chức năng xử lý đã và đang khiến cho dư luận đặt ra nghi vấn: Liệu có ai đó “chống lưng” để doanh nghiệp ngang nhiên vi phạm, coi thường tính “thượng tôn” của pháp luật?.
Đề nghị UBND huyện Hưng Nguyên, UBND tỉnh Nghệ An nhanh chóng vào cuộc kiểm tra, xử lý dứt điểm vi phạm.
Tác giả bài viết: Phạm Tuân