Chuyên gia cho rằng, nhiều khả năng lạm phát năm 2019 sẽ thấp hơn lạm phát trong năm 2018. |
Thông tin tại Hội thảo Diễn biến thị trường, giá cả ở Việt Nam năm 2018 và dự báo năm 2019, Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) chỉ ra một số yếu tố có thể gây tác động lên mặt bằng giá trong năm 2019.
Cụ thể, việc điều chỉnh giá một số mặt hàng do Nhà nước quản lý theo lộ trình thị trường, giá nhóm dịch vụ chuyển từ phí sang giá, biến động phức tạp của giá xăng dầu và các hàng hoá cơ bản khác trên thị trường thế giới, xu hướng tăng giá của đồng USD tác động đến tỷ giá trong nước.
Còn theo TS Nguyễn Đức Độ - Viện Kinh tế Tài chính, với giá dầu giảm mạnh, lạm phát tháng 12/2018 so với cùng kỳ năm trước đã chỉ còn ở mức 2,98%, giảm mạnh so với mức 3,89% trong tháng 10/2018.
"Đây là điều kiện rất thuận lợi cho việc đảm bảo kiềm chế lạm phát dưới 4% trong năm 2019 bởi mức khởi điểm của lạm phát trong tháng đầu năm tới nhiều khả năng cũng ở mức dưới 3% sau khi Liên Bộ Tài chính - Công Thương quyết định điều chỉnh giảm giá xăng dầu trong phiên đầu năm”, ông Độ cho biết.
Vị chuyên gia cho rằng, mức lạm phát thấp so với cùng kỳ của tháng đầu năm 2019 sẽ có tác động tích cực đến lạm phát cùng kỳ của tất cả các tháng trong năm cũng như lạm phát trung bình của năm 2019. Hơn nữa, trên thực tế, việc kiềm chế lạm phát trong năm 2019 không chỉ thuận lợi do giá dầu giảm mà còn do nhiều yếu tố khác.
Theo ông Độ, giá thịt lợn sau khi đã đạt mức trên 50.000 đồng/kg (thuộc hàng cao nhất thế giới) đã chững lại, tức là đóng góp vào lạm phát năm 2019 sẽ bằng 0 hoặc âm. Bên cạnh đó, áp lực tỷ giá trong năm 2019 được dự báo sẽ thấp hơn so với năm 2018, bởi kinh tế Mỹ dự báo sẽ tăng trưởng chậm lại và lộ trình tăng lãi suất của FED cũng đang ở giai đoạn cuối, dẫn đến nhu cầu với đồng USD sẽ không còn mạnh như trước.
Đáng lưu ý, ông Độ cũng cho rằng, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung đang có chiều hướng dịu bớt lại. Khi cả kinh tế Mỹ và Trung Quốc cùng được dự báo sẽ tăng trưởng chậm lại trong năm sau, việc gia tăng căng thẳng trong quan hệ thương mại giữa 2 nước sẽ không có lợi cho bất kỳ ai, kể cả bên thứ ba là các nước còn lại. Điều này sẽ khiến cho tỷ giá đồng nhân dân tệ ổn định hơn trong năm 2019.
“Cả 3 yếu tố khiến cho lạm phát những tháng đầu năm 2018 tăng mạnh là giá dầu, thịt lợn và tỷ giá đều được dự báo sẽ giảm hoặc ổn định hơn trong năm 2019. Điều đó có nghĩa là nhiều khả năng lạm phát năm 2019 sẽ thấp hơn lạm phát trong năm 2018”, ông Độ nhận định.
Đánh giá về những yếu tố bất lợi đối với việc kiềm chế lạm phát năm 2019, tiến sỹ Lê Quốc Phương, Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại, Bộ Công Thương cho rằng, giá hàng hóa thế giới năm 2019 được dự báo có thể tăng và việc Fed dự định sẽ tăng tiếp lãi suất ít nhất 2 lần trong năm 2019. Từ đó, đồng USD sẽ tăng giá tạo sức ép lên tỷ giá và gây sức ép lên lạm phát.
Về các yếu tố trong nước, mục tiêu tăng trưởng GDP tương đối cao, trong khi mô hình tăng trưởng theo chiều rộng chưa đổi mới căn bản cũng là nguyên nhân tạo sức ép lên lạm phát.
Bên cạnh đó, việc một số địa phương tiếp tục tăng giá dịch vụ y tế và giáo dục theo lộ trình; giá điện được duy trì ở mức tương đối thấp khá lâu cũng có thể tăng, thuế đánh vào xăng dầu tăng kịch trần là những yếu tố gây tăng lạm phát.
Tuy nhiên, theo vị chuyên gia này, Việt Nam cũng có rất nhiều thuận lợi để kiềm chế lạm phát. Theo đó, CPI các năm gần đây đều thấp dưới 4%, lạm phát cơ bản các năm gần đây cũng đạt thấp dưới 2%; cung hàng hóa tương đối dồi dào; kinh tế vĩ mô ổn định,...
"Với những yếu tố thuận lợi, nếu triển khai thực hiện tốt các giải pháp thì hoàn toàn có thể đạt mục tiêu kiểm soát lạm phát dưới 4% năm 2019", ông Phương nói.