Chanh dây (hay còn gọi là chanh leo) là quả của cây Passiflora, một loại hoa thuộc chi Lạc tiên. Nó có lớp vỏ bên ngoài cứng, bao bọc một lớp hạt bên trong. Có nhiều giống chanh dây khác nhau về kích thước và màu sắc, trong đó các giống màu tím và vàng là loại phổ biến nhất.
Chanh dây giàu dinh dưỡng và tương đối phổ biến trên toàn cầu. Có rất nhiều lợi ích sức khỏe của chanh dây, vì nó chứa nhiều khoáng chất, vitamin, chất xơ và chất chống oxy hóa quan trọng.
Theo TS. Lương y Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển Y dược cổ truyền Việt Nam, quả chanh dây chứa rất nhiều vitamin, khoáng chất, các chất chống oxy hóa... có lợi cho sức khỏe của bạn.
Tự hào với thành phần dinh dưỡng tuyệt vời, chanh dây mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Một trái chanh dây cung cấp gần 2g chất xơ, khoảng 5,4 mg vitamin C, chiếm gần 6-7% lượng tiêu thụ hàng ngày. Một quả chanh dây còn cung cấp gần 5mg magie, 229 IU vitamin A và 63 mg kali, gần tương đương với 2% lượng kali tiêu thụ hàng ngày và 1-2% giá trị vitamin A được khuyến nghị hàng ngày.
Chanh dây cũng chứa lần lượt là 0,29mg và 1,9g sắt và chất xơ. Loại trái cây nhiệt đới này còn có vitamin B6, phospho và niacin rất có lợi cho cơ thể. Trong chanh dây cũng có 17 calo, cần thiết để sản xuất năng lượng.
Lợi ích sức khỏe thú vị của chanh dây
Chất xơ trong chanh dây tốt cho sức khỏe
Không nhiều người biết rằng cùi của loại quả này cũng là một nguồn giàu chất xơ, rất tốt cho chế độ ăn uống. Chất xơ được biết đến với vai trò điều chỉnh hệ thống tiêu hóa cũng như đường ruột khỏe mạnh, là thành phần quan trọng trong mọi chế độ ăn kiêng. Không chỉ vậy, chế độ ăn đầy đủ chất xơ còn có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc một số bệnh, bao gồm cả bệnh đái tháo đường và béo phì.
Tăng cường sức đề kháng
Chanh dây rất giàu vitamin C, là chất chống oxi hóa mạnh, giúp tăng sức đề kháng của cơ thể, tiêu diệt các gốc tự do, làm chậm sự lão hóa, đẩy mạnh sự sản sinh collagen làm đẹp da và tóc.
Bên cạnh đó trong chanh dây còn có các chất chống oxi hóa là carotenoid và polyphenol có khả năng phòng ngừa ung thư, tốt cho sức khỏe tim mạch.
Bảo vệ tim mạch
Chanh dây rất giàu kali, một loại khoáng chất quan trọng giúp điều hòa huyết áp, làm thư giãn các mạch máu và tăng cường lưu lượng máu. Qua đó có thể làm giảm căng thẳng cho tim và cải thiện sức khỏe tim toàn diện.
Chất flavonoid và axit phenolic có trong chanh dây cũng có thể giúp kiểm soát lượng cholesterol tốt hơn: tăng cholesterol tốt và giảm cholesterol xấu gây tắc nghẽn các động mạch, làm suy yếu hoạt động của tim.
Giúp xương chắc khỏe
Chanh dây rất giàu nguồn khoáng chất như magie, canxi, sắt và phốt pho có thể hỗ trợ cho sức khỏe của xương. Những khoáng chất trong chanh dây, khi kết hợp cùng với các nguồn khoáng chất dồi dào khác trong rau xanh và sữa có thể giúp duy trì mật độ xương và ngăn ngừa loãng xương.
Cách chọn chanh dây ngon
Nhìn bề ngoài: Quả chín có vỏ mịn, màu sẫm hơn, đạt đến màu đỏ tím thì ngon hơn. Ngoài chanh dây truyền thống, có thể mua loại chanh dây vàng, hương vị thơm ngon, dinh dưỡng cũng không kém. Bạn có thể chọn quả khô nhẹ, vừa kinh tế, vừa ngọt hơn.
Cân nặng: So sánh hai quả chanh leo có kích thước tương tự nhau, quả nào nặng hơn nghĩa là nước trái cây nhiều hơn và cùi đầy hơn.
Lưu ý khi ăn chanh dây:
Ăn chanh leo quá nhiều: Sử dụng chanh leo quá nhiều và thường xuyên sẽ gây mệt mỏi, buồn nôn, người đờ đẫn và nôn nửa. Đôi khi, nó còn khiến bạn cảm thấy chóng mặt và loạn nhịp tim. Cho nên, bạn nên sử dụng chanh leo với 1 lượng vừa phải và nhớ luôn phiên với các loại hoa quả khác.
Khi ăn chanh leo cả hạt: Dưỡng chất của chanh leo nằm nhiều ở lớp màng nhầy bám quanh hạt còn gọi là áo hạt. Vi thế, họ thường ăn luôn cả hạt để tận dụng tối đa nguồn dưỡng chất này. Song trong hạt chanh leo lại không có một loại dưỡng chất nào mà lại còn là vật liệu cứng khó tiêu. Khi ăn quá nhiều chanh leo sẽ khiến cho những hạt này không đào thải ra ngoài được. Trong quá trình di chuyển, nếu hạt này vô tình rơi vào túi thừa của ruột già sẽ khiến bạn bị viêm ruột thừa hoặc viêm túi thừa ruột già.
Dễ gây dị ứng: Sử dụng chanh leo không điều độ có thể bị nổi mề đay, khó thở và thậm chí là phù mạch máu. Uống chanh leo quá nhiều cũng có thể khiến người mệt mỏi, thiếu minh mẫn,...
Gây bệnh sỏi thận: Những người bị viêm loét dạ dày, nếu sử dụng nhiều và thường xuyên chanh leo sẽ có nguy cơ làm xuất hiện sỏi thận.
Nguy cơ bị chảy máu và gây buồn ngủ: Khi dùng chanh không đúng cách, một số thành phần có trong chanh leo có thể gây phản ứng với các loại thuốc an thần và một số loại thảo dược, tạo cảm giác luôn thèm ngủ.