Biến bãi rác thành không gian nghệ thuật

Các bạn sinh viên đang tô lại lớp màu cuối cùng trên nắp cống để bàn giao cho phường quản lý. Ảnh: Giang Thanh.

Nhuộm màu cho bãi rác

Giữa cái nắng như đổ lửa lúc 2 giờ chiều, hơn chục bạn sinh viên tỉ mẩn trau chuốt những nét vẽ, đường cọ. Dần dần, một bức tranh nhiều màu sắc hiện ra trên bậc cầu thang dẫn xuống sông. Từ trên trông xuống, cầu thang cũ kĩ xám xịt màu xi măng được thay bằng những đường kẻ nhiều màu sắc, những ô hình tam giác xen kẽ xanh đỏ tím vàng. Trên vỉa hè, những ô nắp cống nham nhở cũng biến mất, thay vào đó là những bức tranh thú vị. Đoạn đường đầy rác và cây bụi trước đó được thay tấm áo mới rực rỡ và nghệ thuật.

Lướt ảnh chiếc điện thoại, ông Harry Storch (Điều phối Dự án Quy hoạch Nhanh tại Đà Nẵng) cho chúng tôi xem lại những hình ảnh nhếch nhác của khu vực này cách đó 5 hôm. “Bạn thấy đấy, rác thải chất đầy bậc thang dẫn xuống sông. Rác nilon lẫn lộn với rác thải sinh hoạt và rác thải xây dựng làm nguồn nước sông cũng bị ô nhiễm”, Harry nói.

Quá “choáng ngợp” với tình trạng ô nhiễm ở khu vực này, Harry và nhóm dự án của ông quyết định cải tạo các bãi rác ven sông này thành tranh tường. “Khi những bức tranh tường đẹp đẽ thay thế cho bãi rác, chúng tôi hy vọng người dân sẽ có ý thức không vứt rác bừa bãi. Việc cải tạo khu vực này không chỉ khiến cho đường phố sạch đẹp hơn mà còn bảo vệ môi trường đất và nước sông Cầu Đỏ, giữ gìn nguồn nước nông nghiệp cho người dân”, Harry nói thêm.

Trước khi bắt tay vào thực hiện, BQL Dự án Quy hoạch Nhanh phải thuê nhân công để dọn rác và làm sạch toàn bộ khu vực vẽ tranh tường. “Đó là một lượng rác thải khổng lồ. Phải đến 6 thanh niên khỏe mạnh làm việc liên tục trong một buổi sáng mới có thể dọn sạch trên một quãng đường chỉ chừng 1km”, Harry cho biết.

Sau đó, các bạn sinh viên bắt đầu phủ sơn trắng lên toàn bộ các bức tường, nắp cống và bậc thang dẫn xuống sông. Những bức vẽ được phác thảo trước bằng phấn rồi được tỉ mẩn tô vẽ bằng đôi tay tài hoa của các bạn sinh viên kiến trúc. “Nội dung các bức tranh đều được thông qua trước với chính quyền địa phương. Trong quá trình vẽ, các bạn sinh viên sẽ chủ động sáng tạo để những hình ảnh sinh động và hấp dẫn hơn”, giảng viên Phan Trần Kiều Trang (ĐH Kiến trúc Đà Nẵng, Chủ nhiệm CLB Kicodo), cho biết.

Để hoàn thành 1 khu vực bậc thang dẫn xuống bờ sông và các ô nắp cống, các bạn sinh viên trong CLB phải bỏ ra 6 buổi làm việc liên tục. Mỗi buổi làm việc kéo dài gần 4 tiếng, với sự tham gia của 10 – 15 sinh viên. Các lớp màu được tô đi tô lại vài lần để nước sơn được đẹp và không bị mưa làm nhạt màu.

Quệt mồ hôi trên trán, Lê Tuấn Anh Vũ (SV ĐH Kiến trúc Đà Nẵng) hào hứng: “Dù trời nắng nóng, nhưng các bạn trong CLB rất hào hứng tham gia. Tụi em vừa làm được việc có ích cho cộng đồng, vừa rèn luyện được kỹ năng vẽ, một công đôi việc. Nhìn khu vực nhỏ như thế này thôi nhưng rất mất thời gian, phải tô vẽ tỉ mỉ, nhiều lần để các lớp sơn được bền màu”.

Ấp ủ cải tạo không gian công cộng

Những ngày này, khi đi qua khu vực mà CLB Kicodo đang cải tạo, nhiều người dân ngạc nhiên dừng xe hỏi chuyện, rồi trầm trồ khen ngợi và chụp ảnh. Chị Thái Thị Vân (phường Khuê Trung, quận Cẩm Lệ) kể rằng trước đó khu vực này toàn là rác, xà bần, gạch, xi măng..., lúc nào cũng bốc mùi hôi thối. “Người này thấy người kia đổ rác thì đổ theo, chẳng mấy mà thành núi rác. Mấy hôm nay tụi nhỏ hì hụi tô vẽ, giờ đường nhìn sáng sủa, sạch sẽ hẳn luôn. Có khúc đường đẹp như rứa, người dân ai nỡ mang rác ra đó quăng nữa”, chị Vân cười nói.

Chiều 25/8, các bạn sinh viên đã hoàn thành xong 1 khu vực kéo dài khoảng 500m và bàn giao cho chính quyền địa phương. Trong thời gian tới, CLB sẽ tiếp tục cải tạo không gian ở đoạn đường còn lại. “Các lớp sơn này rất bền màu, đặc biệt các bức tường thì khó phai. Riêng với bậc thang và nắp cống, CLB sẽ tiến hành “bảo dưỡng định kì” bằng cách dặm lại màu để đảm bảo những “tấm áo” này luôn rực rỡ như mới”, giảng viên Kiều Trang cho biết thêm.

Hiện, Dự án Quy hoạch Nhanh Đà Nẵng tập trung cải tạo một đoạn đường Thăng Long với 2 bãi rác tự phát lớn nằm ở 2 bậc thang dẫn xuống bờ sông. Đây là hoạt động thí điểm của Dự án Quy hoạch Nhanh tại Đà Nẵng nhằm giải quyết những bãi rác tự phát trong cộng đồng dân cư. “Sau khi bàn giao và xem xét tính hiệu quả của hoạt động, dự án sẽ chủ động tìm kiếm các nguồn tài trợ để triển khai hoạt động này trên quy mô toàn thành phố. Qua đó tạo được điểm nhấn vừa giải quyết được vấn đề rác thải dân cư”, chị Võ Hồ Bảo Hạnh, Quản lí địa phương của Dự án Quy hoạch Nhanh cho biết.