Không đặc xá người có án tử hình đã được ân giảm
Trình bày báo cáo giải trình tiếp thu ý kiến về dự thảo luật Đặc xá (sửa đổi) sáng nay, Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, UBTVQH đề nghị không mở rộng đối tượng đặc xá với người bị kết án tử hình.
UB Thường vụ QH cho rằng, theo quy định của BLHS thì đây là đối tượng phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, phạm vào các tội xâm phạm an ninh quốc gia, xâm phạm tính mạng con người, các tội phạm về ma túy, tham nhũng và một số tội phạm đặc biệt nghiêm trọng khác.
Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Nga |
Sau khi bị kết án tử hình, thực hiện chính sách khoan hồng của Nhà nước, Chủ tịch nước đã quyết định ân giảm án tử hình cho họ và chuyển xuống hình phạt tù chung thân.
Theo quy định tại điều 63 và điều 64 BLHS, nếu cải tạo tốt, đối tượng này tiếp tục nhận được các chính sách khoan hồng khác như được giảm xuống tù có thời hạn, được tiếp tục giảm án và có thể chỉ phải chấp hành 20 năm tù.
"Do đó, nếu dự thảo luật quy định đặc xá với người bị kết án tử hình thì đối tượng này được hưởng quá nhiều chính sách khoan hồng của nhà nước và sẽ không bảo đảm tính răn đe với đối tượng nguy hiểm này", bà Nga nói.
Cũng theo Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Nga, để tạo động lực cho người chấp hành án phấn đấu cải tạo, đồng thời bảo đảm đồng bộ với các luật về tư pháp mới được QH ban hành, UB Thường vụ QH đã chỉ đạo rà soát và bổ sung các tội không đề nghị đặc xá, chủ yếu thuộc chương các tội xâm phạm an ninh quốc gia và chương các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh.
Góp ý về dự thảo luật, ĐB Ma Thị Thúy (Tuyên Quang) đề nghị bổ sung đối tượng là phạm nhân đã bị truy nã loại nguy hiểm trở lên mà không tự ra đầu thú, bị bắt vào diện không được đề nghị đặc xá.
Theo ĐB Thuý, việc bổ sung này là cần thiết nhằm phân hóa nhóm phạm nhân này với những phạm nhân khác để đảm bảo công bằng cho những người có án phạt tù có ý thức chấp hành án tốt.
ĐB Ma Thị Thúy |
ĐB Thúy cũng đề nghị bổ sung đối tượng là tội phạm về ma túy và tội phạm liên quan đến đánh bạc vào diện không được đề nghị đặc xá.
"Loại tội phạm ma túy và tội phạm liên quan đến đánh bạc là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các loại tội phạm khác. Khả năng hoàn lương của các đối tượng này khi trở về địa phương rất thấp. Sau khi trở về địa phương thường gây mất trật tự, an ninh tại nơi cư trú.
Bên cạnh đó, những trường hợp tái phạm sau khi đặc xá chủ yếu tập trung vào số đối tượng này dù trong thời gian chấp hành án họ có thể cải tạo tốt", ĐB Thúy phân tích và cho rằng, việc bổ sung 2 đối tượng này là cần thiết.
Quy định cụ thể tần suất đặc xá
Đề cập thời điểm xét đặc xá, ĐB Vũ Trọng Kim (Hải Dương) cho rằng, thời điểm nên vào dịp ngày Quốc khánh 2/9, Tết Nguyên đán và 30/4. Chủ tịch nước quyết định trên cơ sở tham mưu có tính chất liên ngành, có đề nghị của Chính phủ.
ĐB Vũ Trọng Kim |
“Chọn 3 thời điểm này để tránh làm quá gấp gáp dẫn đến nảy sinh khuyết điểm trong công tác đặc xá”, ông Vũ Trọng Kim nhấn mạnh, đồng thời đề nghị quy định cụ thể tần suất đặc xá từ 3 đến 5 năm một lần để không sinh ra chuyện du di, tuỳ tiện.
Chánh án TAND tỉnh Ninh Bình Mai Khanh cho biết, hiện quy định các ngày lễ lớn trong nghị định 145 của Chính phủ, tuy nhiên, “sự kiện trọng đại” và “trường hợp đặc biệt về lý do đối ngoại” chưa có quy định cũng như giải thích nên nhận được sự quan tâm của đại biểu.
Ông Khanh nhấn mạnh, thời điểm đặc xá và thẩm quyền xem xét đặc xá của Chủ tịch nước là khác nhau. Việc quy định thời điểm không đồng nghĩa với việc cứ đến thời điểm đó là có đặc xá mà do Chủ tịch nước quyết định và thực tế nhiều năm qua vẫn thực hiện như vậy.
Về điều kiện để được Chủ tịch nước quyết định thời gian đã chấp hành án phạt tù ngắn hơn so với thời gian quy định, ĐB Mai Khanh đề nghị cân nhắc trường hợp “Phụ nữ đang có thai hoặc có con dưới 36 tháng tuổi”, nhất là “có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn, bản thân là lao động duy nhất trong gia đình, có xác nhận của UBND cấp xã nơi gia đình người đó cư trú” vì dễ bị lạm dụng trong thực tiễn.