Giang "Còi" đang an vui điền viên, bận rộn với khu đất rộng mười nghìn mét vuông ở ngoại thành Hà Nội. Dù bây giờ, có khu đất như anh ở chân cầu Thăng Long, có thể được gọi là "đại gia" chứ chẳng phải chuyện đùa, song dường như với bản tính "không thể ngồi yên một chỗ", Giang Còi đang lúi húi trong bộ quần áo làm vườn, tay cuốc xẻng đầy bùn đất, người còm nhom, vây xung quanh anh là hơn 20 chú chó lớn bé đủ các chủng loại đang ngoáy tít đuôi chờ cơm ông chủ.
Bên cạnh là tiếng lợn kêu ụt ịt, tiếng gà quang quác ngoài vườn, tiếng cả hàng chục con chim trong lồng đòi ăn... Nụ cười mãn nguyện dường như luôn thường trực trên gương mặt gầy gò, dáng điệu tất tả quen thuộc của anh như vẫn thường thấy trên màn ảnh nhỏ.
Gọi điện thoại cho Giang Còi, để anh nghe máy không phải là chuyện dễ! Một phần vì đã lâu anh lánh xa truyền thông, để công việc và cuộc sống riêng không bị xáo trộn. Và phần nữa, là anh đang ở trong phòng thu để hòa âm, phối khí cho phim, có thể là phim truyện, phim tài liệu hoặc bất cứ một "món" gì đó liên quan đến nghệ thuật. Hỏi đùa anh: "Đại gia nhà đất rồi, mà anh bận rộn và tham việc thế?". Giang Còi điềm đạm: "Ồ không em ơi, anh phải làm rất nhiều việc khác nhau để kiếm sống. Cũng là một niềm vui, bởi vì mình là người "khổ" quen rồi, sướng là không chịu được!"
Lê Hồng Giang (Giang Còi) là người được học bài bản chuyên ngành diễn viên điện ảnh cùng khóa với những diễn viên, đạo diễn nổi danh trong làng điện ảnh Việt Nam như: Bùi Thạc Chuyên, Tú Oanh, Chiều Xuân, Hoàng Sơn, Phạm Cường... Nhưng Giang Còi có một hướng đi khác hẳn các bạn của mình. Điều này được anh quy về... thời thế và một điểm bất lợi về ngoại hình.
Nghệ sĩ Giang Còi.
Anh tâm sự rằng, để được trở thành một Giang Còi như ngày hôm nay, người mà anh mang ơn là người thầy đã cho anh một cơ hội để được tuyển qua vòng sơ khảo tại Hải Phòng, quê hương anh, thầy Minh Ngọc. Chả là hồi đó, khi đi tuyển diễn viên điện ảnh, tiêu chuẩn nam phải cao 1m65, mà anh chỉ cao 1m63. Dĩ nhiên, với chiều cao ấy, Giang Còi đã trượt từ... "vòng gửi xe" - theo như lời anh nói. Nhưng không hiểu trời xui đất khiến thế nào, dù bị loại rồi nhưng khi buổi sơ tuyển đã kết thúc, Giang Còi vẫn ngồi lì ở ngoài cửa và tiếc hùi hụi. Khi thầy Minh Ngọc đi ra nhìn thấy liền hỏi: "Ơ cái anh này, đo chiều cao hỏng rồi sao không về còn ngồi đây làm gì?". Giang Còi nhanh nhảu: "Em biết thế nhưng em nghĩ cái thước đo của các thầy sai, ở nhà em đo được 1m66 cơ thầy ạ và lấy thước ra đo (thực ra là ở nhà Giang Còi đã sửa lại cái thước của mình). Với lại, em đã chuẩn bị kỹ lắm rồi thầy ạ. Người cao to đẹp trai thì đóng vua, đóng hoàng tử, em thấp thì em đóng vai người lùn, thầy cho em vào thi thử thầy nhé".
Thầy Minh Ngọc đã cười và xúc động bởi thái độ cầu thị đầy... láu cá của Giang Còi và cho anh một cơ hội. Cuối cùng anh lọt qua vòng loại, rồi đỗ vào chung tuyển trở thành một trong số 14 người trên cả nước của khóa diễn viên đại học điện ảnh đầu tiên của trường Đại học Sân khấu & Điện ảnh thời bấy giờ.
Vì nổi quá nhanh trong vai hài, nên ít người biết rằng, trước đó, Lê Hồng Giang đã từng là một diễn viên chính kịch được nhiều đạo diễn mời vào nhiều vai như: anh Toán trong phim "Người chiếu bóng"; Hậu trong phim "Cựu chiến binh"; Hạ trong phim "Khi đàn chim trở về"; Minh "kính" trong phim "Chuyện vặt gia đình"; Người buôn ma túy trong seri “Cảnh sát hình sự”...
Nhớ lại những kỷ niệm thời đóng những vai chính diện, Giang Còi kể: "Có lần vào Bình Thuận đóng phim, khi đang đi trên phố thì một bà già nhìn thấy tôi và đuổi theo đưa cho hai cây giò, bảo: Chú cầm lấy mà ăn. Chú khổ quá, tôi chẳng có gì ngoài cân giò biếu chú... Tôi nhất định không cầm và đuổi theo bà ấy trả lại. Sau mới biết, hồi đó, ti vi đang phát sóng bộ phim "Chuyện đời thường", kể về một anh lái xe, do bất cẩn gây tai nạn chết người và bị gia đình người bị tai nạn hoạnh họe đòi đền rất nhiều tiền, nếu không sẽ bị đi tù. Anh lái xe cuối cùng đã phải bán xe để trả nợ, vợ con thì đói khổ, đất đai cũng bán dần bán mòn. Cuối cùng, trong cơn bĩ cực, anh ta tìm đến người nhà nạn nhân xin được... cho đi tù.
Trong một lần khác, khi đi diễn về, bấm chuông, con trai anh khi đó học lớp 3, ra mở cửa mặt mếu máo nhìn bố ngạc nhiên hỏi: "Ơ bố ơi, lúc nãy con thấy bố chết rồi cơ mà!". Chả là con trai anh xem phim "Khi đàn chim trở về", anh vào vai cán bộ kiểm lâm vì chống bọn lâm tặc nên bị hại. Cũng liên quan đến cậu con trai này, có lần vừa xem phim “Cảnh sát hình sự” thấy bố bị các chú công an còng tay vì tội buôn ma túy, vừa mếu máo khóc gọi "Bố ơi! Bố ơi!" rồi chạy ra... chốt chặt cửa vì sợ các chú công an vào nhà!".
Nghệ sĩ Giang Còi và Quang Tèo trong một tiểu phẩm hài.
Dù đóng nhiều phim với vai chính diện, song, để có một thương hiệu Giang "Còi" là nhờ anh lên sóng truyền hình trong chương trình "Gặp nhau cuối tuần" của VTV, đóng cặp với Quang Tèo. Cặp đôi Giang Còi, Quang Tèo trở thành một hình ảnh không thể thiếu đã mang lại cho khán giả những trận cười sảng khoái, được chờ đợi mỗi ngày Thứ bảy, Chủ nhật. Giang "còi" bảo, cũng từ ngày đó anh "mất" luôn tên cúng cơm cha mẹ đặt cho là Lê Hồng Giang.
Mỗi khi Giang Còi xuất hiện trên màn ảnh với gương mặt gầy, mái tóc dài và dáng điệu lẻo khẻo, chưa nói năng gì khán giả đã không nhịn được cười. Cộng với điệu bộ luôn khốn khổ, luôn bị... lừa lọc, luôn bị lép vế bên cạnh người bạn diễn có phần vạm vỡ hơn mình là Quang Tèo, nên Giang Còi lấy được nhiều tiếng cười, niềm cảm thông, xót xa cho sự ngờ nghệch của mình.
Nhớ lại những kỷ niệm ấy, Giang còi chia sẻ: "Bây giờ tôi nuôi gà, nuôi vịt giỏi cũng nhờ một phần kinh nghiệm hồi đi đóng "Gặp nhau cuối tuần". Chả là hồi quay tiểu phẩm về anh chăn vịt ở Tây Mỗ. Cả một buổi sáng đi khắp cánh đồng chọn bối cảnh, chúng tôi như "bắt được vàng" khi thấy một đàn vịt đang bơi ngoài đồng. Sướng quá, tôi và Quang Tèo quần đùi áo may ô, cùng các bạn họa sĩ thiết kế chạy lùa đàn vịt vào một thửa ruộng và bấm máy. Khi xem lại cảnh quay, ai cũng sung sướng vì quá đẹp. Tôi và Quang Tèo có thêm đàn vịt vào bỗng dưng "chuẩn không cần chỉnh".
Chưa quay xong thì trời tối, chúng tôi về và theo đúng địa chỉ... đàn vịt, ngày mai lại tới. Vừa bước xuống ruộng thì bà chủ đàn vịt tóm lấy tôi (có lẽ vì thấy tôi bé nhất) và bắt đền... tiền trứng. Chả là chiều qua, khi bất đắc dĩ trở thành "diễn viên quần chúng", đàn vịt sợ quá, chạy tá hỏa và thay vì đến tối về chuồng mới đẻ, chúng đã đẻ luôn trứng ở ruộng. Dĩ nhiên sau đó, đoàn (chứ không phải tôi) đã trả tiền thuê vịt cho bà. Đấy, qua những quá trình ấy, tích lũy được nhiều kinh nghiệm cho việc chăn nuôi của mình bây giờ".
Cũng chính sự gặp gỡ với Quang Tèo thời ấy, họ đã có một tình bạn gắn bó bền lâu. Nghệ sĩ Quang Tèo từng kể: "Khi Giang học xong tại Trường Đại học Sân khấu & Điện ảnh, anh ấy không về đơn vị nào công tác, mà tiếp tục đi học đạo diễn. Rồi nhân duyên khiến tôi và Giang trở thành bạn thân của nhau. Tôi đã kéo anh ấy vào nghề diễn hài và đến bây giờ, khi cả hai cùng thành đạt thì khán giả vẫn luôn nhớ tới bộ đôi Giang Còi - Quang Tèo không thể tách rời. Có một điều mà ít người biết, cô vợ sau kém anh ấy 25 tuổi từng là học sinh của tôi và gọi tôi thân mật là "bố".
Giang Còi bên những chú lợn mán nuôi tại trang trại.
Hôm cưới anh Giang Còi, tôi đùa: "Hai họ nội, ngoại chỉ biết nhóm hài Giang Còi và Quang Tèo là đôi bạn diễn rất ăn ý trên truyền hình nhưng mọi người không biết một chuyện lạ nữa. Giang Còi vừa là bạn tôi, vừa là con rể của tôi". Ngày xưa, nhà Giang Còi rất nghèo, sống ở tầng 5 trong khu tập thể cùng mẹ, một vợ và hai đứa con. Tôi trêu: "Có lẽ, vợ thấy khổ quá, chật quá nên bỏ đi. Sau khi gặp Quang Tèo thì hết nghèo, chuyển sang cơ ngơi mấy nghìn mét đất, nhưng chắc đất rộng quá, vợ cũng sợ nên lại bỏ đi...".
Giang Còi bây giờ dường như "ở ẩn" với vườn tược điền viên. Tránh xa những ồn ào một thời thanh niên sôi nổi. Cái thời mà anh "bỏ phố về quê" ai cũng bảo anh "hâm", "có vấn đề"... Nhưng anh chỉ cười bảo, "tôi đóng nhiều vai nông dân chăn vịt nên giờ bị vận vào, làm quần quật suốt ngày còn mệt hơn cả những bác nông dân chính hiệu ở quê!".
Đàn chó đủ các giống hơn 20 con, đàn lợn mán hơn chục con, gà vịt thì nhiều vô kể, cá chi chít dưới ao và chim thì nhiều không đếm nổi. Có lúc thấy khổ sở, hết thóc gà ăn lại cám cho lợn, cơm cho chó... Tôi chăm chúng còn hơn chăm cho chính bản thân mình, bận hơn con mọn. Nhưng xong xuôi các việc đến 12 giờ đêm ngả lưng lại thấy khỏe ra. Bởi lao động chân tay coi như tập thể dục, lại được ăn toàn đồ sạch tự trồng lấy, nuôi lấy, cộng thêm không khí trong lành của ngoại ô giúp mình không bị stress bởi công việc và môi trường khói bụi, bê tông của thành phố.
Dù được coi là "đại gia", dù bị chê là "kiêu", là tránh xa truyền thông, tránh xa nghề diễn vì đã trở thành tỉ phú đất... Nhưng mỗi lần nhắc đến nghề diễn, cái nghề đã ăn sâu, chôn chặt như là định mệnh: "Không, làm sao mà bỏ được nghề diễn, thứ đam mê này đã ăn sâu vào máu mình rồi, không dễ dàng từ bỏ. Mảnh đất này có được là do sự tình cờ, may mắn. Cách đây cả chục năm, có ai nghĩ đến việc mua đất, khi biết tôi bỏ mấy chục triệu mua đất xa lơ xa lắc, bạn bè còn nghĩ tôi... hâm, gàn dở. Nhưng cứ như ai xui khiến, tôi bán chiếc xe Dream và mua được toàn bộ chỗ này. Giờ thì ơn giời, có giá lắm.
Thời gian tạm ngừng chương trình "Gặp nhau cuối tuần" tôi ít có cơ hội xuất hiện trước màn ảnh nhỏ, dù vẫn đi diễn các "sô" ở khắp cả nước. Tôi bận rộn hơn những bạn diễn khác khi mở công ty riêng và càng bận hơn khi quyết định đưa cả gia đình về sống ở ngoại thành Hà Nội. Tôi là người luôn nỗ lực làm những điều mình thích. Mà hiện tại thì tôi đang thích nghề... trồng rau, thả cá, nuôi lợn. Mảnh đất thỏa chí tang bồng cho những ý tưởng của tôi được bay nhảy. Lúc thì trồng cây này, nuôi con nọ, lúc lại hì hục đào ao thả cá, nuôi chim. Đêm nằm nghe tiếng côn trùng rỉ rách và không gian tĩnh mịch cũng thấy bớt đi những căng thẳng trong đời sống".
Khác hẳn với nhiều nghệ sĩ thành danh thường tự tạo cho mình một vỏ bọc đối với đời sống, Giang Còi trên màn ảnh và giữa đời thường không khác nhau. Anh vui tính, chân tình và luôn đon đả với bạn bè. Dù tuổi hổ, nhưng anh tự nhận mình là "hổ đồng bằng" nên chỉ trực tính chứ không nóng nảy. Thậm chí, ở một khía cạnh nào đó, Giang Còi còn là một người kiên nhẫn và biết an phận với cuộc sống mình đang có.
Xe ô tô vài chiếc để ở vườn nhà nhưng xe của anh không bóng loáng vì đầy vết phân chim và lông gà. Là người đang nắm giữ tiền tỉ trong tay với mảnh đất đang có, nhưng lúc nào anh cũng tất bật, bận rộn, xắm nắm trong bộ quần áo của ông nông dân từ sáng tới tối.
Giang Còi bảo, cuộc sống vốn dĩ nhiều bất trắc, anh cũng đã nếm trải nhiều sóng gió rồi, tìm lại được bến đỗ bình yên với người vợ trẻ và các con là niềm hạnh phúc mà người nghệ sĩ như anh cần biết trân trọng. Anh đang nỗ lực hằng ngày vì tương lai con cái, vì muốn sẽ được bình an để dù đã đi đến nửa bên kia tuổi tác cuộc đời, song vẫn có thể làm được nhiều dấu ấn để lại trong đời sống...
Tác giả bài viết: Thiên Kim
