Những ngày này, chị Nguyễn Minh Ngọc, giáo viên dạy Văn ở TPHCM cùng hai con trai đi từ quận 7 qua một trường ngoại khóa theo mô hình Homeschool ở Bình Thạnh để theo học khóa hành trình trải nghiệm tuổi thơ xưa.
Khóa học diễn ra trong vòng 5 ngày với các hoạt động như đọc sách, kể chuyện về ngày xuân; các trò chơi dân gian như nặn tò te, đi cà keo, chơi ô ăn quan, kéo co. Các nội dung về văn hóa Tết như gói bánh chưng, tìm hiểu về cây lúa, hạt gạo; về tập quán chúc Tết, làm thiệp, bao lì xì... Ngoài ra lồng ghép các hoạt động kỹ năng, giá trị sống như thảo luận về ước mơ, thuyết trình, báo cáo...
Sắp xếp được thời gian nên chị Ngọc cùng tham gia với các con trọn 5 ngày. Chị chia sẻ đây là khoảnh khắc mà chị với con dành thời gian thật sự, chất lượng cho nhau. Trẻ không cần tivi, ipad mà ít nhất là được tiếp xúc, được trải nghiệm, được hình dung và tưởng tượng về Tết truyền thống.
Theo thông báo từ phía nhà trường, học phí cho một buổi học (3h đồng hồ) là 360.000 đồng. Học nguyên khóa 5 ngày là 3.000.000 đồng/trẻ.
Chị Trần Lê Anh, ở Q. Phú Nhuận cho hay, nếu như trước đây, khi con nghỉ Tết sớm còn bố mẹ vẫn đi làm, chị thường gửi con đến học thêm ở nhà giáo viên hoặc các trung tâm văn hóa bên ngoài. Tuy nhiên, hai năm gần đây, chị chuyển hướng cho con theo học các khóa trải nghiệm văn hóa, kỹ năng về Tết trong khoảng thời gian này. Chi phí cho hai con theo học các khóa trải nghiệm cận Tết này của gia đình chị hết hơn 10 triệu đồng, cả tiền học lẫn đi lại, ăn uống.
So đo, tính toán chi phí về thời gian học, theo chị Anh, sẽ các chương trình học trải nghiệm về Tết có mức giá cao hơn học thêm về văn hóa, ngoại ngữ. Tuy nhiên, các khóa học này phù hợp với tâm trạng sắp nghỉ Tết của con, nghiêng về vui chơi hoạt động nên trẻ háo hức hơn học chữ.
"Cho con đi học trải nghiệm ngày cận Tết giải quyết được hai vấn đề là có người giữ trẻ thời điểm bận rộn này. Với trẻ hiện nay, cơ hội để tiếp xúc với giá trị văn hóa Tết ngày càng ít , cha mẹ lại càng mong muốn níu giữ về truyền thống cho con. Còn không gia đình phải gửi cháu đến lớp học thêm hoặc ở nhà thì không ai trông, các con sẽ ôm máy tính chơi game thì càng quá tội", chị Anh nói.
Nắm bắt nhu cầu gửi con dịp này và cơn "khát" cho trẻ tìm hiểu giá trị truyền thống của phụ huynh, nhiều trung tâm kỹ năng sống, các trường ngoại khóa... đều tích cực ra mắt các chương trình trải nghiệm Tết vào thời điểm này. Các khóa học thường diễn ra trong vòng 3 - 6 ngày, mức phí cao. Tuy nhiên với những gia đình có điều kiện thì đây không phải là vấn đề khi họ vừa cần chỗ an toàn gửi con, lại vừa hy vọng con tiếp xúc được với "Tết quê".
Như tại trường ngoại khóa T.M.T., chương trình "Mùa tết khám phá" kéo dài 6 ngày từ 22 - 28 âm lịch. Ngoài việc khám phá Tết truyền thống, giá trị ngày Tết thì còn các các hoạt động về kỹ năng sống như tự bảo vệ bản thân dịp, kỹ năng làm chủ đồng tiền khi nhận được tiền lì xì, kỹ năng chúc tết, ứng xử và chăm sóc sức khỏe dịp Tết... Cùng một số nội dung khác như khám phá khoa học, vui chơi, đọc sách...
Học phí trọn khóa là 4,2 triệu đồng. Nếu phụ huynh có nhu cầu gửi trẻ học theo ngày là 800.000 đồng/ngày (cho các ngày từ 22 đến 24 âm lịch) và 900.000 đồng/ngày (cho các ngày từ 25 đến 28 âm lịch). Mức phí này chưa bao gồm tiền ăn, một số tiền phát sinh nếu có (như tiền chăn mền, bài chải, kem đánh răng, tiền ngoài giờ). Tuy vậy, ngay từ rất sớm phụ huynh nhiều phụ huynh đã đăng ký giữ chỗ cho con.
Một số nơi khác cũng tổ chức các chương trình trải nghiệm ngắn theo ngày, theo buổi linh hoạt nhưng chủ yếu để đáp ứng nhu cầu gửi trẻ vào thời điểm này của phụ huynh. Ông Trần Đức Minh, làm việc tại trung tâm kỹ năng sống ở TPHCM cho biết, nhu cầu của phụ huynh cho con theo học các lớp trải nghiệm, kỹ năng là xu hướng lâu nay khi nhiều người nhận ra sự thiếu hụt kỹ năng, giá trị sống ở trẻ. Một số gia đình hiện nay không quá đặt nặng việc học Văn - Toán mà chú ý đến đến bồi đắp tâm hồn con trẻ.
Trong khi, chương trình chính khóa chưa đáp ứng được nên các chương trình ngoại khóa sẽ bùng nổ. Dịp tết nhu cầu tăng thêm khi cộng hưởng mong muốn trên với nhu cầu gửi con, muốn con hiểu thêm về Tết, muốn "cách ly" con khỏi điện thoại, máy tính... Vậy nên, nhiều năm tới, ông Minh dự báo, các khóa học trải nghiệm cận tết sẽ càng nở rộ.
Mức phí của các khóa học này cao phần lớn là do các chương trình trải nghiệm, nếu tổ chức bài bản đòi hỏi rất công phu về phòng ốc, xây dựng mô hình, thiết kế không gian, tổ chức các hoạt động Tết... và cả nhân lực. Chưa kể, chi phí cho nhân sự thời điểm cận tết cũng đội lên rất nhiều.
Với việc thiếu thốn không gian cả thời gian để tiếp xúc với những giá trị Tết, rồi đây điều tưởng là bình dị, đơn giản trong ngày Tết truyền thống đối với trẻ, phụ huynh ở thành phố sẽ phải đầu tư không ít về tài chính, thậm chí cao hơn cả học văn hóa, ngoại ngữ. Thông qua các khóa học ở những nơi tổ chức tốt thì ít nhiều cũng đưa đến cho con trẻ những giá trị nhất định.
Bên cạnh việc học trải nghiệm về Tết thông qua những khóa học, theo GS. Vũ Gia Hiền, bố mẹ có thể giáo dục cho con về Tết truyền thống ngay trong gia đình. Bố mẹ hãy kéo con vào cuộc chuẩn bị tết nhất như đi mua sắm, dọn nhà cửa, cúng gia đình, chúc tết ông bà, thầy cô... Những nếp văn hóa, lễ nghĩa đó là cách đi vào tâm hồn của trẻ một cách hiệu quả nhất.
Hay nói như cô giáo Nguyễn Minh Ngọc, học như thế nào sẽ tùy điều kiện của từng gia đình nhưng học ở đâu đi nữa, thứ cần nhất là người lớn phải chịu cùng chơi với con trẻ.
