Quy hoạch treo “tước” đi quyền được an cư của người dân?

Hơn 300 tỷ đồng tiền ngân sách đầu tư cho Dự án đường 100m Lạch Tray – Hồ Đông là sự lãng phí lớn khi dự án không mang lại lợi ích cho xã hội.

Ra thông báo thu hồi đất xong để đấy

Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường trục chính 100m Lạch Tray - Hồ Đông được UBND thành phố phê duyệt tại Quyết định số 1822/QĐ-UBND ngày 25/9/2007 với tổng mức đầu tư 4.384,56 tỷ đồng do ngân sách Nhà nước cấp 100% theo Quyết định số 103/QĐ-TTg ngày 24/1/2003 của Thủ tướng Chính phủ.

Dự án bao gồm tuyến đường chính dài hơn 5,7km có mặt cắt 100m đi qua hai quận Hải An và Ngô Quyền (sử dụng hơn 60ha đất) cùng hai khu tái định cư rộng hơn 46ha. Dự án ảnh hưởng tới hàng nghìn hộ dân ở hai quận này, trong đó chỉ tính riêng quận Hải An có gần 1.500 hộ phải thu hồi đất ở, gần 500 hộ bị thu hồi đất nông nghiệp. Thời gian thực hiện dự án từ năm 2008-2018. Chủ đầu tư là Công ty TNHH Một thành viên Thương mại Đầu tư phát triển đô thị.

Cuối năm 2010 và đầu năm 2011, UBND thành phố Hải phòng đã ban hành nhiều thông báo khác nhau về việc thu hồi đất để thực hiện Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường trục chính có mặt cắt ngang rộng 100m Lạch Tray - Hồ Đông do Công ty TNHH Một thành viên Thương mại đầu tư Phát triển đô thị làm chủ đầu tư.

Sau khi có thông báo thu hồi đất, thời gian đầu, quận Hải An và Ngô Quyền đã rầm rộ triển khai giải phóng mặt bằng, sau đó, dự án nằm án binh bất động đến nay. Theo báo cáo của UBND thành phố Hải Phòng thì đến nay, dự án mới thu hồi 41,14ha/107,18ha để đầu tư xây dựng tuyến đường và khu tái định cư tại phường Nam Hải, quận Hải An.

Ông Phạm Văn Diễn – Phó Chủ tịch UBND phường Đông Hải 1, quận Hải An cho biết: Dự án đường 100m Lạch Tray – Hồ Đông chạy qua 8 tổ dân phố của phường, đã có 159 hộ gia đình đồng ý kiểm kê, tuy nhiên chủ đầu tư chưa có tiền để chi trả cho các hộ. Dự án “treo” cả chục năm nay gây khó khăn cho bà con nhân dân. Đô thị ngày một phát triển, do không được đầu tư hạ tầng nên vùng quy hoạch đường chẳng khác gì một cái mương, cứ mưa là ngập, ô nhiễm môi trường trầm trọng.

Tổ trưởng tổ dân phố Phú Xá, phường Đông Hải 1 cho biết: “Tổ dân phố này có hơn 100 hộ rơi vào dự án đường 100m Lạch Tray - Hồ Đông. Dự án treo cả chục năm nay khiến cho người dân bất an. Các hộ dân không được chia tách, chuyển nhượng đất, không được tách khẩu, nhiều hộ mấy thế hệ sống chung trong căn nhà xập xệ, cứ mưa là ngập, rác thải trôi lềnh phềnh, nước cống rãnh xộc lên hôi thối, bẩn thỉu và ô nhiễm vô cùng”.

Không chỉ tại dự án đường 100m Lạch Tray - Hồ Đông mà người dân sống trong vùng Dự án đường Đông Khê 2 cũng chịu cảnh tương tự. Được biết, Dự án đường Đông khê 2 (giai đoạn 1) dài hơn 1,9km từ nút giao Nguyễn Bỉnh Khiêm - Văn Cao tới đường Lê Lợi, do UBND quận Ngô Quyền làm chủ đầu tư cũng được triển khai tốc độ “rùa bò”. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 1.300 tỷ đồng, được thành phố Hải Phòng phê duyệt từ năm 2013, khởi công từ năm 2015 nhưng đến nay cũng mới chỉ có vài trăm mét được xây dựng hạ tầng kỹ thuật và chưa biết bao giờ mới triển khai tiếp.

Gây lãng phí, kìm hãm sự phát triển đô thị

Trước những bất cập do dự án treo kéo dài nhiều năm, cử tri đã nhiều lần kiến nghị nhưng vẫn không được giải quyết. Người dân trong vùng dự án vẫn phải cam chịu sống trong cảnh nhà cửa ẩm thấp, xập xệ. Không được chia tách, chuyển nhượng đất, không được tách khẩu, không được xây dựng nhà do đã có thông báo thu hồi đất.

Có mặt tại Phủ Thượng Đoạn, phường Đông Hải 1, quận Hải An mới thấy hết được nỗi khổ của người dân vào những ngày mưa, nước ngập lưng nhà. Cả một vệt dài dọc khu vực nằm trong quy hoạch trũng hẳn xuống như một con mương khổng lồ. Nhà cửa nhếch nhác, xuống cấp. Do dự án đã có thông báo thu hồi đất, nên người dân không dám cải tạo, xây mới vì lo dự án lấy sẽ không được đền bù. Một người dân bức xúc nói: “Chúng tôi trong trình trạng, đi không được, ở cũng không xong. Chúng tôi có tội tình gì mà bị cái quy hoạch treo này “trói buộc” tước đi quyền an cư của mình bao năm nay?”.

Nhà cửa cũ nát, nhếch nhác không được cải tạo sửa chữa.

Dự án đường 100m Lạch Tray – Hồ Đông có tổng mức đầu tư trên 4.300 tỷ đồng bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước. Nhưng sau hơn 10 năm, dự án mới được bố trí hơn 120 tỷ đồng vốn (tương đương khoảng 3% vốn thực hiện dự án). Và chủ đầu tư – Công ty TNHH Một thành viên Thương mại Đầu tư phát triển Đô thị đã ứng ra 210 tỷ đồng thi công hơn 1,1km đường và bồi thường, giải phóng mặt bằng gần 40ha. Như vậy, hơn 300 tỷ đồng tiền ngân sách đã bị “chôn” tại đây mà không mang lại lợi ích gì cho dân, cho thành phố. Thậm chí dự án treo còn kìm hãm sự phát triển của đô thị Hải Phòng. Đây là một sự lãng phí lớn mà thành phố Hải Phòng cần sớm có phương án giải quyết, tránh để mất niềm tin trong nhân dân.

Được biết thời gian gần đây, UBND thành phố Hải Phòng đã có chủ trương thay đổi chủ đầu tư dự án. Theo đó, dự án này sẽ do Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Hải Phòng triển khai.

Tuy nhiên, ông Đỗ Tuấn Anh - Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Hải Phòng lại cho biết: Dự án đường 100m Lạch Tray - Hồ Đông, UBND thành phố Hải Phòng cũng đã có chủ trương đổi chủ đầu tư về ban quản lý công trình giao thông. Đồng thời, UBND thành phố cũng chủ trương điều chỉnh dự án theo hướng giữ nguyên giao thông đường hè, điều chỉnh hai khu tái định cư theo hướng đưa các khu dân cư mật độ cao ra khỏi quy hoạch. Nhưng, đến thời điểm này vẫn mới là chủ trương, thành phố chưa có quyết định chính thức, chủ đầu tư cũ vẫn chưa bàn giao dự án cho Ban quản lý công trình giao thông.

Như vậy, dự án vẫn chưa biết đến bao giờ mới có thể khởi động lại, người dân vẫn tiếp tục chịu khổ cùng dự án treo. Còn nhớ, tại Kỳ họp thứ 10, HĐND thành phố Hải Phòng khóa 15, ông Lê Văn Thành - Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Hải Phòng đề nghị xem xét trách nhiệm hình sự các bên liên quan trong dự án đường 100m Lạch Tray - Hồ Đông. “Phải xem xét xử lý trách nhiệm hình sự. Hơn 10 năm qua, ngân sách đã bỏ ra 304 tỷ đồng mà chưa thấy đường đâu. Bỏ thì thất thoát ngân sách, làm tiếp thì năng lực đầu tư kém, để đấy thì nhân dân bức xúc”, ông Thành nói.

Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hải Phòng lần thứ 16 vừa qua, ông Lê Văn Thành tiếp tục được tín nhiệm bầu làm Bí thư Thành ủy Hải Phòng, với niềm tin của người dân Hải Phòng vào ông, hy vọng rằng nhiệm kỳ này, ông sẽ có phương án chỉ đạo để người dân thoát khỏi cảnh sống vất vưởng trong vùng quy hoạch treo.

Tác giả: Mỹ Hạnh – Hải Nguyên

Nguồn tin: Báo Xây dựng