Tại cuộc đối thoại giữa Thường trực Thành uỷ Hải Phòng với các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố (ngày 19/8/2023), Công ty Phát triển KCN Nhật Bản – Hải Phòng (NHIZ) phản ánh về vướng mắc trong việc đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của doanh nghiệp thuê đất trong KCN.

5 doanh nghiệp chưa được cấp “sổ đỏ”

Công ty Phát triển KCN Nomura – Hải Phòng (nay là Công ty Phát triển KCN Nhật Bản – Hải Phòng) là công ty liên doanh được thành lập năm 1999 với vốn pháp định là hơn 41,1 triệu USD. Trong đó, phía Việt Nam (Công ty Phát triển KCN Hải Phòng) góp hơn 12,3 triệu USD, chiếm 30% vốn pháp định bằng giá trị quyền sử dụng hơn 123ha đất thuộc huyện An Hải (nay là huyện An Dương). Bên nước ngoài (Nomura Asia Investment) góp hơn 28,7 triệu USD, chiếm 70% vốn pháp định trong liên doanh.

Theo Công ty Phát triển KCN Nhật Bản – Hải Phòng (NHIZ), ngày 16/7/1999, NHIZ đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 00336 QSDĐ/Q2 thể hiện trong tổng diện tích hơn 153ha của KCN này đất có hơn 123 ha đất do Công ty Phát triển KCN Hải Phòng thuê để góp vốn liên doanh.

5 doanh nghiệp thuê đất trong KCN Nhật Bản - Hải Phòng đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng chưa gặp vướng mắc. Ảnh: NHIZ

Tính đến năm 2014, trong KCN Nhật Bản - Hải Phòng đã có 6 doanh nghiệp đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Hiện có thêm 5 doanh nghiệp đang thuê đất tại KCN Nhật Bản – Hải Phòng đã nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất gồm Công ty TNHH General Electric Hải Phòng, Công ty Cổ phần sản xuất kết cấu phụ trợ công nghiệp Hải Phòng, Công ty TNHH Hestra Matsuoka, Công ty TNHH Lihit Lab. Việt Nam và Công ty TNHH Chế tạo máy EBA. Tuy nhiên, đến nay, 5 doanh nghiệp này chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

NHIZ cho rằng nguyên nhân là do các sở ban ngành chưa thống nhất được việc xác định Công ty Phát triển KCN Hải Phòng (doanh nghiệp Nhà nước góp vốn trong liên doanh) phải hoàn trả hay không hoàn trả tiền thuê đất để làm căn cứ xác định hình thức sử dụng đất trả tiền một lần hay trả tiền thuê đất hàng năm. Trong khi đó, Công ty Phát triển KCN Hải Phòng đã giải thể từ 2008, phần vốn góp tương đương hơn 123ha đất trong liên doanh thuộc về UBND TP. Hải Phòng. Do các sở ngành chưa thống nhất nên thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất bị kéo dài, gây khó khăn cho doanh nghiệp trong xác lập quyền sử dụng đất.

Vướng mắc ở đâu?

Sở TN & MT TP. Hải Phòng cho rằng năm 1999, Công ty Phát triển KCN Nomura Hải Phòng được Giấy chứng nhận quyền sử dụng hơn 153ha đất tại huyện An Hải (nay là huyện An Dương) không có thông tin về nguồn gốc sử dụng đất là đất thuê trả tiền hàng năm hay một lần. 6 doanh nghiệp thuê đất trong KCN Nomura – Hải Phòng trước đây (tính đến năm 2014) đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất áp dụng theo Luật Đất đai 2003. Khi đó, nguồn gốc ghi trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là “thuê lại đất của Công ty Phát triển KCN Nomura – Hải Phòng” chưa phải xác định hình thức sử dụng đất thuê đất trả tiền hàng năm hoặc thuê đất trả tiền một lần.

Tuy nhiên, đối với 5 doanh nghiệp đang đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hiện nay phải áp dụng theo Luật Đất đai 2013. Theo Thông tư 23/2014/TT-BTNMT, trường hợp thuê đất, thuê lại đất của doanh nghiệp đầu tư hạ tầng KCN theo hình thức trả tiền một lần trên Giấy chứng nhận ghi “Thuê đất trả tiền một lần của doanh nghiệp đầu tư hạ tầng KCN”, nếu trả tiền hàng năm thì ghi “Thuê đất trả tiền hàng năm của doanh nghiệp đầu tư hạ tầng KCN”.

Vì vậy, theo quy định, cần xác định hình thức trả tiền thuê đất của Công ty Phát triển KCN Nomura – Hải Phòng và các doanh nghiệp thuê lại đất tại KCN là thuê đất trả tiền hàng năm hay trả tiền một lần mới có thể cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Theo Điều 184 Luật Đất đai 2013, doanh nghiệp được Nhà nước cho thuê đất trước 1/7/2004 mà được sử dụng giá trị quyền sử dụng đất như ngân sách cấp, không phải ghi nhận nợ, không phải hoàn trả tiền thuê đất để góp vốn liên doanh thì doanh nghiệp liên doanh có quyền, nghĩa vụ như doanh nghiệp thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê.

Sở TN & MT đã nhiều lần có văn bản tham vấn Sở Tài chính và Cục Thuế TP. Hải Phòng về trường hợp góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng hơn 123ha đất của Công ty Phát triển KCN Hải Phòng có được coi là sử dụng giá trị quyền sử dụng đất như ngân sách nhà nước cấp cho doanh nghiệp, không phải ghi nhận nợ và không phải hoàn trả tiền thuê đất hay không. Tháng 11/2022, Sở Tài chính đã trả lời trường hợp này được coi là sử dụng giá trị quyền sử dụng đất như ngân sách cấp cho doanh nghiệp, không phải ghi nhận nợ.

Tuy nhiên, Sở Tài chính và Cục Thuế chưa trả lời nội dung Công ty Phát triển KCN Hải Phòng có phải hoàn trả tiền thuê đất hay không nên Sở TN & MT chưa có căn cứ để xác định hình thức sử dụng đất ghi trên Giấy chứng nhận. Trên cơ sở báo cáo của Sở TN & MT, UBND TP. Hải Phòng đã có văn bản giao cơ quan chức năng giải quyết vướng mắc trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại KCN Nhật Bản – Hải Phòng.

Theo Sở Tài chính TP. Hải Phòng, đối với nội dung tham vấn có phải hoàn trả hay không hoàn trả tiền thuê đất, theo quy định, Sở này cần phải có số liệu về số tiền thuê đất đã nộp và số thu sử dụng vốn phải nộp, số đã nộp (nếu có) của Công ty Phát triển KCN Hải Phòng giai đoạn từ năm 1994-2002. Tuy nhiên, đến nay, Sở Tài chính chưa nhận được các tài liệu của Cục Thuế TP. Hải Phòng về các nội dung này nên chưa có cơ sở trả lời tham vấn của Sở TN & MT về việc có phải hoàn trả tiền thuê đất hay không.

Tác giả: ĐỖ HOÀNG

Nguồn tin: nhadautu.vn