Bất cập quy hoạch cũ
Khoáng sản trên địa bàn Hải Phòng được xác định chủ yếu là đá vôi, tập trung trên địa bàn các huyện Thủy Nguyên, Cát Hải. Nguồn tài nguyên này có trữ lượng lớn, phân bổ tập trung cho phép khai thác ở quy mô công nghiệp, là nguyên liệu chính làm vật liệu xây dựng cho các ngành sản xuất xi măng, sét xi măng, phụ gia xi măng và đá vôi có chất lượng tốt để sản xuất vôi.
Trong các năm 2008, 2010, 2012, Chính phủ đã có quyết định phê duyệt; điều chỉnh quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản làm xi măng, sét xi măng, phụ gia xi măng và đá vôi làm vôi cho Hải Phòng.
 |
Khai thác khoáng sản đá vôi tại huyện Thủy Nguyên (TP Hải Phòng). |
Tuy nhiên, sau nhiều năm triển khai các quy hoạch này, ranh giới tọa độ nghiên cứu thăm dò của nhiều khu vực chưa được xác lập chính xác, cụ thể khiến việc quản lý, thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản làm vật liệu xây dựng gặp nhiều khó khăn, bất cập.
Đối với 19 quy hoạch thăm dò, khai thác đá vôi phục vụ các nhà máy xi măng Hải Phòng, xi măng Chinfon, xi măng Phúc Sơn, xi măng Bạch Đằng mới có 16/19 khu vực được điều tra, đánh giá trữ lượng, thăm dò hoặc khai thác một phần với tổng khối lượng hơn 407 triệu tấn. Trong số này cũng mới có 9 khu vực xác định được ranh giới với diện tích hơn 545,22 ha. 10 khu vực chỉ xác định được địa danh hành chính, chưa xác định được tọa độ, ranh giới quy hoạch thăm dò, khai thác mỏ. Trong số 9 khu vực xác định được ranh giới mỏ cũng chỉ có 5 khu vực có đầy đủ thông tin về ranh giới, trữ lượng; 4 khu vực còn lại chỉ xác định được ranh giới, tọa độ khu vực.
Tương tự, trong 10 khu vực quy hoạch thăm dò, khai thác sét xi măng mới có 2 khu vực có tọa độ khép góc, xác định được hơn 221 ha trong quy hoạch. 2 khu vực mới xác định được tọa độ chung của khu vực, chưa xác định diện tích cụ thể. 6 khu vực còn lại mới xác định địa danh hành chính, chưa xác định được tọa độ khu vực quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản.
8 quy hoạch thăm dò, khai thác phụ gia xi măng cũng mới chỉ có 1 khu vực rộng hơn 4,68 ha xác định được ranh giới thăm dò, khai thác khoáng sản. 3 khu vực được quy hoạch thăm dò, khai thác đá vôi sản xuất vôi bột cũng chỉ mới có 1 khu vực được điều tra, đánh giá trữ lượng, khối lượng; 2 khu vực còn lại chưa được điều tra, thăm dò, đánh giá trữ lượng.
Bỏ khỏi quy hoạch những điểm chưa rõ quy mô, ranh giới
Đối với các quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản trên, Hải Phòng xác định có tới hàng chục khu vực thuộc phạm vi cấm, tạm thời cấm hoạt động khai thác khoáng sản do những khu vực này nằm trong quy hoạch bảo tồn di tích lịch sử, quy hoạch đất an ninh – quốc phòng.
Điển hình phải kể đến quy hoạch nguyên liệu xi măng ở 2 khu vực núi Hang Ốc, núi Hang Hòm (xã Minh Tân, huyện Thủy Nguyên). Cả 2 khu vực này được xác định có diện tích nằm trong khu vực đất quốc phòng, đất di tích lịch sử.
Hay như các mỏ sét núi Mã Chang, Đông Mã Chang, Tây Mã Chang (xã Lưu Kiếm), mỏ sét núi Trần Hang Vua (xã Minh Tân)... được xác định nằm trong khu dân cư, có diện tích đất rừng phòng hộ. Các khu vực này cũng chưa xác định được tọa độ, ranh giới theo quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng.
Do vậy, trong lần điều chỉnh lần này, Hải Phòng đề xuất đưa các khu vực này ra quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản.
Để quản lý, khai thác, chế biến khoáng sản hiệu quả, Hải Phòng đề xuất đưa hơn 1.059 ha đất đã xác định rõ ranh giới, tọa độ vào quy hoạch để thăm dò, khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng.
Theo dự kiến, diện tích quy hoạch thăm dò, khai thác đá vôi làm xi măng sẽ tăng từ hơn 545 ha lên hơn 727 ha. Các khu vực này tập trung trên địa bàn thị trấn Minh Đức, các xã Gia Minh, Gia Đức, Minh Tân, An Sơn, Lại Xuân, Liên Khê, Lưu Kỳ của huyện Thủy Nguyên.
Hơn 287 ha tại 8 khu vực trên địa bàn thị trấn Minh Đức, các xã Minh Tân, An Sơn, Lại Xuân, Liên Khê của huyện Thủy Nguyên được quy hoạch làm vùng nguyên liệu sét xi măng. Hơn 20 ha tại 2 khu vực trên địa bàn các xã Liên Khê, Lại Xuân huyện Thủy Nguyên được quy hoạch thăm dò, khai thác làm vùng nguyên liệu phụ gia xi măng. Vùng nguyên đá vôi sản xuất vôi được giảm từ gần 38 ha trong quy hoạch trước đây xuống còn hơn 25 ha.
Bên cạnh đó, tại một số khu vực khai thác đá vôi làm xi măng cũng được đề xuất thăm dò, khai thác âm.
Tuy nhiên, Phòng Tài nguyên – Môi trường thuộc UBND huyện Thủy Nguyên bày tỏ lo ngại nếu cho phép khai thác âm trên diện rộng sẽ ảnh hưởng đến hệ thống nước ngầm, có nguy cơ gây sụt lún địa chất tại các khu vực này.
Hiện, cơ quan tham mưu của TP Hải Phòng đang hoàn thiện quy hoạch điều chỉnh thăm dò, khai thác khoáng sản trên địa bàn để trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Tác giả: Hải Dương
Nguồn tin: Báo Đại đoàn kết
