Sữa mà hạn bảo quản là... vô thời hạn !?
Không chỉ tốt cho đường tiêu hoá, tim mạch, sữa đậu nành còn là thức uống giàu dinh dưỡng và phù hợp cho mọi lứa tuổi. Chính vì vậy, đây là loại giải khát được khá nhiều người dân ưa chuộng và sử dụng hàng ngày.
Dọc các con đường, quanh các bệnh viện, trường học tại TPHCM hầu hết đều bày bán sữa đậu nành. Các tiểu thương đều đổ sẵn vào các nồi lớn, hoặc can nhựa để bày bán cho khách. Tuy vậy, ít ai biết rằng loại sữa đậu nành mình đang uống hàng ngày được chế biến ra sao.
Ghi nhận tại một bệnh viện trên địa bàn quận 3, tại đây, người phụ nữ luôn tay rót đậu nành cho khách với giá 5.000 đồng/ly, nếu mua 10 ly thì giá chỉ còn 3.000 đồng/ly.
"Tui bán ở đây lâu rồi, mỗi ngày 400 - 500 ly. Mỗi ngày cứ cho vào xe xong đẩy ra cổng bệnh viện bán thôi chứ không bán ở đâu khác. Đây là sữa đậu nành nhà tui tự xay ra rồi nấu nên ngon lắm", bà chủ tên Y. cho hay.
Khi phóng viên đề cập đến vấn đề bảo quản, bà Y. nói thêm: "Loại này tui nấu đặc biệt nên để bao lâu cũng được. Thật ra thì có chất bảo quản nữa chứ không chỉ mỗi đậu không". Tuy vậy, khi phóng viên hỏi loại chất bảo quản trên là gì thì bả chủ liên tục nói: "Đấy là bí mật, không nói được".
Sữa đậu nành giá rẻ được bày bán tràn lan quanh các bệnh viện, trường học |
Ghi nhận thêm tại một trường tiểu học cũng trên địa bàn quận 3. Tại đây, bà chủ bán đậu nành tên L. cho hay: "Ở đây chị bán toàn nhà làm em ạ. Tuy vậy, mấy chỗ khác người ta nấu bằng hoá chất không đó. Nấu bằng hoá chất vừa nhanh, vừa đỡ phải xay rồi lọc mất nhiều thời gian".
Theo bà L. thì để phân biệt sữa đậu nành hoá chất và nấu tự nhiên cũng rất đơn giản: "Đậu nành nấu bằng hoá chất thì để vài ngày cũng không sao. Tuy vậy, đậu nành nấu tự nhiên thì từ sáng tới trưa mà không uống là hư rồi, lên men, lên mùi hôi ngay".
Cũng theo bà L.: "Ở quanh đây có hơn 10 điểm bán sữa đậu nành thì 4,5 chỗ bán đậu nành làm từ hoá chất em ạ. Họ cứ ra mấy chợ trời mua về rồi pha vô nước để bán cho học sinh, sinh viên. Tôi thấy cũng ngứa mắt lắm nhưng không dám nói. Thôi, mỗi người mỗi việc, họ làm sai gì thì họ tự chịu. Chỉ thấy thương mấy đứa nhỏ không biết cứ uống hoài rồi bệnh tật khắp người thôi".
Làm hoàn toàn từ hoá chất
Theo lời chỉ dẫn của bà L., PV Dân trí đã thâm nhập nhiều cửa hàng bán hoá chất để pha đậu nành tại chợ Kim Biên.
Lần đầu tiên tiên khi PV tiếp cận, các tiểu thương đều lắc đầu và khẳng định "giờ không ai bán mấy loại đó nữa đâu, người ta bắt chết".
Sau khi thăm dò một số xe ôm, PV được giới thiệu đến một số sạp thường bán các loại hoá chất trên trong khu vực chợ. Tuy vậy, khi chúng tôi hỏi mua bột và tinh dầu về làm đậu nành thì các chủ sạp vẫn trả lời "không bán".
Sau nhiều lần tiếp cận không thành công, PV đã đóng vai người lái xe ôm vô sạp đã từ chối chúng tôi mấy ngày trước. Khi thấy hình dạng hiện tại của chúng tôi không khả nghi, tiểu thương tên B. tư vấn khá thoải mái. Tại sạp của ông B. chúng tôi cũng thấy nhiều nguyên liệu nấu đậu nành được cất giấu kỹ và không hề có nhãn mác.
"Đây là loại bột sữa có giá 55.000 đồng/kg, đây là hương liệu cho thơm với giá 35.000 đồng/100ml. Với 1kg bột sữa và 100ml hương liệu em có thể pha vào nước được từ 60 - 70 lít sữa. Mỗi lít sữa em bỏ thêm khoảng nửa muỗng cà phê là thơm ngon rồi. Ở đây người ta mua hoài đó, chứ nấu thì làm sao mà có lời. Em mua từ 10kg trở lên anh giảm giá cho, mua vài lần rồi từ sau anh giao hàng tận nơi cho", ông B. chia sẻ.
Đi qua một cửa hàng khác, chủ sạp cũng giới thiệu cho chúng tôi hai loại bột sữa và hương liệu để nấu đậu nành. Cũng như cửa hàng trước, các loại bột sữa và hương liệu cũng không hề có nhãn mác.
"Bột sữa thì 25 - 30 ngàn đồng/kg, hương liệu thì 30 ngàn đồng/100ml. Em muốn mua bao nhiêu cũng có. Chị bán ở đây lâu nhất rồi nên em cứ yên tâm. Hương liệu của chị thơm ngon lắm, em chỉ cần bỏ vài giọt vào là thơm lừng rồi. Hàng chị bán không có nhãn mác gì đâu, hàng nhập mà", tiểu thương chia sẻ thêm.
Chỉ với 70 ngàn đồng tiền mua hoá chất và hương liệu, các tiểu thương có thể thu lời hàng triệu đồng mỗi ngày |
Các loại hoá chất và hương liệu được các tiểu thương cất giấu khá kỹ trong sạp hàng của mình |
Khi PV nói giá bột sữa và hương liệu trên vẫn khá cao thì chị tiểu thương nhanh nhảu cho biết: "Hàng rẻ hơn cũng có nhưng hiếm lắm, em cứ để lại số điện thoại, khi nào có hàng chị gọi cho qua lấy. Em cứ đặt cọc trước cho chị 200 ngàn đồng, em muốn lấy bao nhiêu chị cũng lấy cho em được".
Cũng theo các tiểu thương tại chợ Kim Biên, với mức giá 1kg đậu nành là 35.000 đồng chỉ nấu được 10 lít sữa nguyên chất. Mỗi lít sữa đậu nành nguyên chất sẽ pha được khoảng 6 ly với giá 5.000 đồng/ly. Như vậy nếu bán 10 lít sữa (khoảng 60 ly) các tiểu thương sẽ thu nhập được khoảng 300 ngàn đồng.
Tuy vậy, với 1kg bột sữa hoá chất và hương liệu đậu nành có giá khoảng 70 - 90 ngàn đồng, các tiểu thương có thể pha được 60 lít sữa (tương đương 360 ly). Nếu bán với mức giá 5.000 đồng/ly thì các tiểu thương sẽ thu được khoảng 1,8 triệu đồng.
Như vậy, với mức siêu lợi nhuận như trên, không khó hiểu khi nhiều tiểu thương sẵn sàng mua những hương liệu hoá chất về để trục lợi.