Đây là chủ trương được đánh giá là phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục, song việc tổ chức dạy 2 buổi/ngày hiện đang gặp không ít lúng túng, băn khoăn trong quá trình triển khai.

Thời gian qua, việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày ở cấp tiểu học đã trở nên phổ biến tại nhiều địa phương trên cả nước. Việc này trao thuận lợi trong thực hiện yêu cầu dạy bắt buộc 2 buổi/ngày đối với cấp tiểu học từ năm học 2025-2026. Tuy nhiên, đối với cấp THCS, tại nhiều địa phương do mới chỉ có từ 50-70% cơ sở giáo dục đủ điều kiện tổ chức dạy học 2 buổi/ngày nên việc thực hiện mang tính khuyến khích, tùy điều kiện thực tế từng địa phương.

Theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT về dạy học 2 buổi/ngày, cấp THCS và THPT học tối thiểu 5 ngày và tối đa 11 buổi/tuần, 1 ngày không quá 7 tiết, mỗi tiết 45 phút. Buổi học thứ nhất dành cho chương trình chính khóa; buổi học thứ hai tập trung vào phụ đạo học sinh chưa đạt chuẩn, bồi dưỡng học sinh giỏi, ôn thi cuối cấp và các hoạt động giáo dục kỹ năng sống, thể thao, nghệ thuật, STEM. Đặc biệt, để bảo đảm công bằng và giảm gánh nặng tài chính cho phụ huynh, Bộ GD&ĐT quy định không thu phí học sinh trong buổi học thứ hai.

Mặc dù, ủng hộ chủ trương triển khai dạy 2 buổi/ngày ở bậc THCS nhằm hướng tới mục đích phát triển toàn diện cho học sinh; nâng cao chất lượng giờ học chính khóa; khắc phục tình trạng dạy thêm, học thêm không đúng quy định trong nhà trường, song nhiều phụ huynh cũng bày tỏ băn khoăn về nội dung chương trình được các trường thiết kế ở buổi học thứ 2 liệu có đáp ứng được nguyện vọng của học sinh và phụ huynh hay không?

Bộ GD&ĐT sẽ sớm xây dựng cơ chế, chính sách về huy động kinh phí cho việc dạy học 2 buổi/ngày. Ảnh minh họa.

Chị Nguyễn Lê Phương, phụ huynh con đang học THCS tại Hà Nội chia sẻ: “Vợ chồng tôi không quá lo chuyện thu phí mà muốn biết buổi 2 con sẽ học gì, được chọn nội dung hay không. Nếu con có thể đọc sách ở thư viện, tự học, hay tham gia một số câu lạc bộ chuyên đề kỹ năng sống, STEM hoặc tham gia các hoạt động thể chất, nghệ thuật, hướng nghiệp thì tôi hoàn toàn ủng hộ. Còn nếu buổi 2 vẫn học văn hóa thì tôi e là không phù hợp với nguyện vọng của gia đình và mục tiêu mà ngành Giáo dục muốn hướng tới”.

Bên cạnh đó, phụ huynh cũng tâm tư về việc nếu học 2 buổi/ngày mà con vẫn phải đi học thêm ở bên ngoài vào các buổi tối hoặc ngày cuối tuần để phục vụ các kỳ thi thì rất bất cập. Lý do là các kỳ thi vào lớp 10, thi tốt nghiệp THPT hiện nay đều khá nặng, nếu không học thêm thì học sinh sẽ khó đạt được điểm cao, khó thực hiện được mục tiêu. Điều này dẫn đến việc học sinh sẽ vô cùng áp lực khi vừa phải học 2 buổi/ngày ở trường, vừa phải học thêm bên ngoài không còn thời gian để nghỉ ngơi.

Thực tế cho thấy, những băn khoăn, lo lắng của phụ huynh không phải là thiếu căn cứ khi tại nhiều địa phương thời gian qua, buổi học thứ 2 vẫn chủ yếu dành cho các môn văn hóa do nhiều cơ sở giáo dục thiếu điều kiện để tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng, nghệ thuật, thể chất, hướng nghiệp. Thậm chí, ngay tại Hà Nội, lãnh đạo nhiều trường THCS cũng thừa nhận việc Bộ GD&ĐT khuyến khích tăng thời lượng dạy kỹ năng sống và các môn nghệ thuật ở buổi học thứ 2 là hợp lý song để thực hiện được điều này, cần có lộ trình đào tạo, tuyển dụng hoặc mời chuyên gia tham gia hỗ trợ giảng dạy. Lý do là hiện nay cả nước nói chung, Hà Nội nói riêng đang thiếu trầm trọng giáo viên, đặc biệt là các môn học như âm nhạc, mỹ thuật, kỹ năng sống…

Bên cạnh đó, ngoài thiếu phòng học, thiếu giáo viên một số môn để đủ tỷ lệ dạy 2 buổi/ngày còn phải kể đến những khó khăn về tài chính. Không ít giáo viên băn khoăn về thù lao, chế độ phụ cấp ra sao nếu được điều động đứng lớp buổi thứ hai khi triển khai dạy học 2 buổi/ngày không thu phí bắt đầu từ năm học 2025-2026. Ngoài ra, việc nhiều địa phương chưa có hướng dẫn triển khai dạy 2 buổi/ngày hoặc hướng dẫn còn chung chung cũng dẫn đến việc các trường gặp nhiều lúng túng trong triển khai.

TS Đặng Tự Ân, chuyên gia giáo dục, Giám đốc Quỹ hỗ trợ đổi mới giáo dục Việt Nam cho rằng, ở bậc tiểu học đã có quá trình dạy học 2 buổi/ngày từ khá lâu rồi, từ chương trình 2006. Nay việc dạy 2 buổi/ngày được khuyến khích mở rộng lên bậc THCS ở những nơi có đủ điều kiện. Đây là chủ trương phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục.

Cũng theo TS Đặng Tự Ân, chủ trương dạy 2 buổi/ngày và miễn phí của Bộ GD&ĐT yêu cầu giảm áp lực với học sinh, tăng cường dạy học về văn hóa, nghệ thuật bảo đảm cho học sinh phát triển toàn diện. Do đó, ở buổi thứ hai trong ngày, các thầy cô có thể hướng dẫn học sinh rèn luyện khả năng tự học, phát triển tinh thần học tập suốt đời cho các em. Đây cần được xem như mục tiêu lâu dài của giáo dục.

Bên cạnh đó có thể dạy thêm kĩ năng sống, công nghệ và các ứng dụng của công nghệ cho học sinh. Tính chất của buổi dạy thứ hai nhất định phải khác buổi thứ nhất. Ở đây, đặc biệt cần chấn chỉnh việc tiếp tục chỉ chăm chăm dạy kiến thức, một cách làm rất sai trong giáo dục trong những năm gần đây.

Liên quan đến chủ trương tổ chức dạy 2 buổi/ngày từ năm học 2025-2026, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, thực hiện Chỉ thị số 17/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về dạy học 2 buổi/ngày, Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo các trường xây dựng kế hoạch giáo dục thể hiện rõ phương án huy động, sử dụng nguồn lực để triển khai ở những nơi đủ điều kiện. Kế hoạch phải cụ thể hóa nội dung, thời lượng, đối tượng học sinh, đồng thời phân công giáo viên hợp lý, đúng quy định; chú trọng phân hóa đối tượng, bồi dưỡng học sinh giỏi, ôn tập cho học sinh cuối cấp và hỗ trợ học sinh chưa đạt yêu cầu theo Thông tư 29.

Song song với đó, Bộ GD&ĐT cũng nhấn mạnh yêu cầu đổi mới công tác quản lý, tăng cường kiểm tra, giám sát việc triển khai Chương trình GDPT cũng như quản lý dạy thêm, học thêm, bảo đảm thực hiện nghiêm túc các chính sách, pháp luật. Về việc tổ chức buổi học thứ hai, trong đó có dạy thêm cho 3 đối tượng theo quy định, được thực hiện đúng theo Chỉ thị 17. Kinh phí cho buổi học thứ hai chủ yếu được bảo đảm từ ngân sách Nhà nước theo chỉ đạo của Thủ tướng và các nguồn xã hội hóa được thực hiện theo các quy định hiện hành.

Thời gian tới, Bộ GD&ĐT sẽ phối hợp với Bộ Tài chính và các địa phương xây dựng cơ chế, chính sách cụ thể về huy động kinh phí cho việc triển khai dạy học 2 buổi/ngày.

Tác giả: Huyền Thanh

Nguồn tin: cand.com.vn