Câu chuyện anh chồng Sài Gòn cùng lúc phải ra tòa ly hôn ba người vợ từng gây xôn xao dư luận. Tuy nhiên, đây không phải là vụ duy nhất đa thê như vậy.
Ba năm đã qua, chị Linh (30 tuổi) luôn thấy việc yêu cầu TAND huyện Cư Jút (Đắk Nông) hủy quyết định kết hôn với anh Bình - người có hai vợ - vào năm 2015 là đúng.
Anh Bình hơn chị 5 tuổi, quê Quảng Nam, làm nghề kinh doanh tự do, thường xuyên đi các tỉnh. Với vẻ ngoài đẹp trai, thật thà, hiền lành, ăn nói có duyên, anh được lòng chị Linh và phía nhà chị, bởi vậy, sau thời gian ngắn quen nhau, họ đăng ký và tổ chức đám cưới.
Sau khi sinh con trai, thấy chồng thường vắng nhà không lý do, chị Linh nghi ngờ thì bị chồng mắng chửi, đánh đập. Anh ta bế con trai bỏ đi khi bé chỉ mới hơn 2 tuổi. Đi tìm con, chị Linh vô cùng bàng hoàng khi nhận được điện thoại của người phụ nữ tên Ngọc, cho biết mình là vợ của anh. Hai người đã tố cáo hành vi của anh Bình ra tòa.
Được xác định cuộc hôn nhân của mình không hợp pháp, vì là người đến sau, chị Linh làm đơn xin hủy giấy kết hôn. Tại phiên hòa giải hồi tháng 4/2015, anh Bình thừa nhận tất cả việc làm của mình, bị xử phạt hành chính vì vi phạm chế độ một vợ một chồng và gian dối trong việc khai báo nhân thân. Chị Linh được gặp lại con sau hơn một tháng xa cách, còn chị Ngọc nộp đơn ly hôn.
Luật sư Lê Văn Hoan cho biết, hiện nay, có rất nhiều người có đến hai hộ khẩu, hai CMND. |
Luật sư Lê Văn Hoan, Đoàn luật sư TP HCM cho rằng, chuyện một người có nhiều giấy kết hôn như anh Bình là hi hữu, nhưng không phải không có trong thực tế. Nguyên nhân là do có kẽ hở của pháp luật.
Thứ nhất, giấy chứng nhận độc thân - phục vụ cho việc đăng ký kết hôn - chỉ 6 tháng là hết hạn. Nhiều người viện lý do mất, thất lạc để được cấp mới nhằm đạt mục đích cá nhân.
Thứ hai, nghị định 158 của Luật hộ tịch sửa đổi năm 2016 cho phép người dân có quyền tự cam kết và chịu trách nhiệm với phần khai báo về lý lịch, tình trạng hôn nhân... khi đi đăng ký tạm trú, làm hộ khẩu hoặc các giấy tờ tùy thân khác.
Thứ ba, thực tế hiện nay rất nhiều người có đến hai hộ khẩu ở hai địa phương, một ở quê, một nơi ở mới. Lý do là bởi, khi chuyển đến nơi ở mới, muốn nhập hộ khẩu thì người dân phải về chỗ cũ, báo với chính quyền địa phương cắt, nhưng có nhiều người chỉ thực hiện cắt khống mà thôi.
Đồng tình với ý kiến trên, tiến sĩ Nguyễn Văn Tiến, Trưởng Bộ môn Luật Tố tụng dân sư - Hôn nhân gia đình, Đại học Luật TP HCM cho biết, hiện nay, nước ta chưa kiểm soát được việc công dân kết hôn hay chưa bằng phần mềm mang tính liên thông trong ngành tư pháp hộ tịch, mà chỉ địa phương nào nắm địa phương đó. Thậm chí, cán bộ hộ tịch xã/phường, công an khu vực cũng không thể quản lý được điều này. Việc kiểm tra chỉ diễn ra tức thời, không liền mạch và bao quát. Vì thế nhiều người đã lách luật để làm những chuyện phi pháp.
“Một người mang bản án ly hôn của tòa, chứng tử của chồng/vợ, hoặc tờ giấy chứng nhận còn độc thân thì chẳng có lý do gì lại không được đăng ký kết hôn. Chính vì quá dễ như vậy mới xảy ra việc, một người có thể có nhiều giấy kết hôn. Ở các nước phát triển, vì việc quản lý dữ liệu công rất tốt nên ai đó chỉ cần làm việc trái với đạo lý là họ biết ngay”, tiến sĩ Tiến nói.
Chị Minh (quê Lâm Đồng) đã gặp rắc rối khi đăng ký kết hôn với hai người chồng. Người chồng thứ nhất của chị là anh Thưởng. Năm 2000, do bất đồng với gia đình chồng, chị mang con trai 3 tháng tuổi bỏ di. Một năm sau, chị làm giấy cam kết bằng tay, nội dung chấm dứt quan hệ với anh Thưởng để kết hôn với anh Thuận (quận 11, TP HCM).
Việc làm của chị Minh bị phát hiện khi anh Thưởng nộp đơn ra TAND quận 11 (TP HCM) yêu cầu hủy đăng ký kết hôn vào năm 2010. Chị Minh không chỉ bị hắt hủi, bị đuổi ra khỏi nhà mà còn không được anh em nhà chồng công nhận là dâu khi anh Thuận mất. Trước đó, anh Thuận cũng không nhận con gái chị sinh là con mình, vì nghi ngờ vợ có quan hệ ngoài luồng.
Theo luật sư Hoan, những người có nhiều giấy kết hôn thường xảy ra khi vợ chồng đang trong tình trạng ly thân, công việc nay đây mai đó, có hai nơi cư trú hoặc cố tình để đạt được mục đích. "Gian dối để kết hôn với nhiều người là vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng và sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật", luật sư Hoan nói. Ông cũng cho rằng, để xảy ra tình trạng, một người đăng ký kết hôn với nhiều người cùng lúc là có sự tiếp tay hoặc làm việc lỏng lẻo của những người làm công tác hộ tịch.
Tiến sĩ Tiến cho biết, hiện nay, ngành công an đang xây dựng một phần mềm quản lý thông tin của công dân, khi hoàn thành sẽ chuyển sang cho bộ tư pháp để quản lý chặt hơn về lý lịch, trình trạng kết hôn, các thông tin về công việc, chỗ ở… của công dân.
* Tên các nhân vật đã thay đổi.