Phụ huynh chọn mua sách giáo khoa cho con trước thềm năm học mới. Ảnh: NXBGD Việt Nam.

Thông thường cứ đến cuối năm học, nhà trường sẽ thông qua giáo viên chủ nhiệm phát phiếu đăng ký mua SGK và những phụ huynh có nguyện vọng mua sẽ đăng ký và đóng tiền cho giáo viên. Trước thời điểm nghỉ hè, học sinh sẽ nhận được sách mới. Thực tế, không phải tất cả phụ huynh đều đăng ký mua sách tại trường vì có học sinh được anh chị khóa trên cho/tặng sách… Tuy nhiên, với những học sinh này, sách bài tập hầu hết đều không dùng lại được nên sẽ phải mua mới nhưng không phải trường nào cũng có chế độ đăng ký mua riêng một số loại sách trong danh mục mà thường trường sẽ bán nguyên bộ .

GS Phạm Hồng Tung, Chủ biên bộ môn Lịch sử, Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) tổng thể từng chỉ ra nhiều trường học khi lập danh mục cho học sinh đăng ký mua SGK đã cài rất nhiều sách bài tập, học liệu rác. Phụ huynh cho rằng, đó là danh sách bắt buộc nên phải mua theo. Đây là việc cần kiên quyết xử lý, tránh gây áp lực, lãng phí tiền của phụ huynh học sinh.

GS.TS Đỗ Ngọc Thống, Chủ biên chương trình GDPT 2018 môn Ngữ văn cho rằng sách bài tập là để cho học sinh làm ở nhà. Sách bài tập thuận tiện cho học sinh ở chỗ, các cháu có thể làm thẳng vào sách nhưng không bắt buộc phải mua. Tuy nhiên, có hiện tượng nhập nhèm sách tham khảo bán kèm SGK trong khi chất lượng của sách tham khảo còn bỏ ngỏ khi ai cũng có thể viết sách tham khảo. Rất nhiều loại sách dán nhãn “bài tập” nhưng thực chất là sách tham khảo gây nhầm lẫn cho phụ huynh.

Chị Mai Thu (phường Yên Sở, Hà Nội) cho biết khi đến trường đăng ký tuyển sinh trực tiếp cho con vào lớp 6 hồi tháng 7 vừa qua, chị đã mua đồng phục và sách giáo khoa trọn bộ với tổng số tiền gần 2 triệu đồng. “Dù chị gái cháu năm nay lên lớp 8 cùng trường nhưng tôi vẫn mua sách mới mà không dùng lại sách cũ vì sợ SGK có điều chỉnh mới sau sáp nhập. Các sách bài tập thì có quyển cháu lớn cũng chưa dùng, mới nguyên nhưng trường không bán lẻ từng quyển nên đành mua hết” – chị Thu cho hay vì đã có kinh nghiệm từ hồi tiểu học, có năm không đăng ký mua sách ở trường nên phải tìm mua sách Tiếng Anh rất khốn khổ vì ở các nhà sách quanh khu vực không có bán.

Thực trạng sau 1 năm học, sách bài tập, sách tham khảo vẫn mới nguyên chưa từng dùng đến không phải là hiếm, thậm chí diễn ra ở nhiều nơi và lặp lại trong nhiều năm qua. Điều này không chỉ gây lãng phí về mặt tài chính cho các gia đình mà còn lãng phí giấy, mực và tài nguyên sản xuất sách.

Để giải quyết vấn đề này, cần có sự phối hợp giữa nhà trường, phụ huynh và các cơ quan quản lý để đưa ra giải pháp tiết kiệm, hiệu quả và bền vững trong việc sử dụng SGK. Trong đó, cần tăng cường thanh tra, kiểm tra hoạt động in ấn, phát hành và phân phối SGK, đặc biệt là sách bài tập và sách tham khảo. Khuyến khích việc sử dụng SGK cũ, trao đổi sách giữa các học sinh, các trường, và các địa phương. Nghiên cứu, đánh giá lại chương trình, SGK, và cách thức biên soạn, phát hành sách để tránh lãng phí và đảm bảo hiệu quả giáo dục.

Tác giả: Hàn Minh

Nguồn tin: Báo Đại đoàn kết